Việc lấy mẫu thức ăn chăn nuôi được thực hiện dựa trên nguyên tắc nào? Ai là người có trách nhiệm lấy mẫu?

Nội dung chính

• Việc lấy mẫu thức ăn chăn nuôi được thực hiện dựa trên nguyên tắc nào?
• Tiêu chuẩn đối với người có trách nhiệm lấy mẫu thức ăn chăn nuôi được quy định như thế nào?
• Dụng cụ lấy mẫu thức ăn chăn nuôi cần phải đáp ứng yêu cầu gì?

Việc lấy mẫu thức ăn chăn nuôi được thực hiện dựa trên nguyên tắc nào?

Nguyên tắc chung đối với việc lấy mẫu thức ăn chăn nuôi được quy định tại Mục 3 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13052:2021 về Thức ăn chăn nuôi - Lấy mẫu cụ thể như sau:

"3 Nguyên tắc chung

3.1 Lấy mẫu đại diện

Khi lấy mẫu thức ăn chăn nuôi, phải lấy mẫu đại diện. Mục đích của việc lấy mẫu đại diện là để thu được một lượng sản phẩm được lấy ra từ lô hàng sao cho đảm bảo tính đại diện cho toàn bộ lô hàng.

Để thu được mẫu đại diện, lấy lặp lại một lượng nhất định mẫu ban đầu từ lô hàng cần lấy mẫu. Các mẫu ban đầu này được gộp lại bằng cách trộn đều để tạo thành mẫu chung, mẫu rút gọn má từ đó lấy ra các phần mẫu phân tích, mẫu lưu.

3.2 Lấy mẫu chọn lọc

Nếu lô hàng cần lấy mẫu có các dấu hiệu không đồng nhất, hư hỏng của sản phẩm và bao bì bảo quản thì phải tiến hành tách lô hàng đó thành các phần riêng biệt có tính đồng nhất hơn và được lấy mẫu như các lô hàng riêng biệt. Không lấy mẫu ở các phần của lô hàng có các dấu hiệu không đồng nhất, hư hỏng của sản phẩm và bao bì bảo quản nhằm đảm bảo tính nguyên vẹn của mẫu sau khi lấy. Những phần này của lô hàng cần lấy mẫu riêng và xử lý như một lô hàng khác. Việc này phải được ghi chép lại trong biên bản lấy mẫu.

Khi phát hiện thức ăn chăn nuôi có biểu hiện hư hỏng cần lập biên bản và tiến hành thu mẫu theo phương pháp lấy mẫu chủ đích để kiểm tra chỉ tiêu an toàn khả nghi nhất nếu cần thiết. Mục đích của việc lấy mẫu và kiểm tra, phân tích các sản phẩm có biểu hiện hư hỏng là để xác định nguyên nhân gây ra hư hỏng.

3.3 Xem xét thống kê

Lấy mẫu chấp nhận theo phương pháp xác suất thống kê là phương pháp lấy mẫu thông thường đối với thức ăn chăn nuôi. Đối với việc lấy mẫu theo đặc tính, thì phương án lấy mẫu lý thuyết dựa trên sự phân bố nhị thức, nhưng thực tế phương án này đã được đơn giản hóa đến căn bậc hai của mối tương quan giữa cỡ lô và số lượng mẫu ban đầu.

CHÚ THÍCH 1: Đối với sản phẩm để rời, sự dao động của mẫu về độ đồng đều chấp nhận được có thể xảy ra, nếu đối với các lô hàng đến 2,5 tấn, thì ít nhất phải lấy bảy mẫu ban đầu, còn đối với lô hàng từ 2,5 tấn đến 80 tấn thì số lượng mẫu ban đầu cần lầy ít nhất phải bằng , trong đó m là khối lượng của lô hàng, tính bằng tấn. Nếu lô hàng trên 80 tấn thì mối quan hệ cân bậc hai vẫn còn có thể áp dụng được, nhưng sẽ có nguy cơ quyết định không chính xác về việc tăng số lượng mẫu. Tuy nhiên, điều này có thể còn phải phụ thuộc vào sự thỏa thuận giữa các bên liên quan.

CHÚ THÍCH 2: Việc áp dụng mối quan hệ căn bậc hai này khác biệt một chút đối với việc lấy mẫu sản phẩm thức ăn chăn nuôi bao gói sẵn, sản phẩm dạng lỏng và bán lỏng, sản phẩm dạng bánh, tảng và thức ăn khô, vì cỡ mẫu có thể bị thay đổi."

Tiêu chuẩn đối với việc lấy mẫu thức ăn chăn nuôi

Tiêu chuẩn đối với người có trách nhiệm lấy mẫu thức ăn chăn nuôi được quy định như thế nào?

Tại Mục 4 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13052:2021 về Thức ăn chăn nuôi - Lấy mẫu có quy định như sau:

"4 Người lấy mẫu

Người lấy mẫu phải được tập huấn và có kinh nghiệm thích hợp trong việc lấy mẫu thức ăn chăn nuôi và có kiến thức về đánh giá rủi ro và phân tích nguy cơ mà quá trình lấy mẫu có thể gặp phải."

Theo đó, người lấy mẫu thức ăn chăn nuôi cần đảm bảo phải được tập huấn và có kinh nghiệm thích hợp trong việc lấy mẫu thức ăn chăn nuôi và có kiến thức về đánh giá rủi ro và phân tích nguy cơ mà quá trình lấy mẫu có thể gặp phải

Dụng cụ lấy mẫu thức ăn chăn nuôi cần phải đáp ứng yêu cầu gì?

Theo quy định tại Mục 6 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13052:2021 về Thức ăn chăn nuôi - Lấy mẫu, dụng cụ lấy mẫu thức ăn chăn nuôi được quy định cụ thể như sau:

"6 Dụng cụ lấy mẫu

6.1 Yêu cầu chung

Chọn dụng cụ lấy mẫu thích hợp với cỡ hạt của sản phẩm, cỡ mẫu được lấy, cỡ của vật chứa, trạng thái vật lý của sản phẩm.

Một số hoặc tất cả các dụng cụ (xem 6.3 và 6.4) có thể cần cho việc lấy mẫu đối với các thức ăn chăn nuôi khác nhau.

6.2 Tình trạng vệ sinh

Dụng cụ sử dụng để lấy mẫu tối thiểu phải sạch, khô và không có mùi lạ. Vật liệu làm dụng cụ lấy mẫu không được ảnh hưởng đến chất lượng của mẫu. Dụng cụ sau các lần sử dụng phải được làm sạch.

Khi lấy mẫu, chia mẫu, bảo quản và vận chuyển mẫu, cần hết sức chú ý để đảm bảo rằng các đặc tính của mẫu và lô hàng được lấy mẫu không bị ảnh hưởng. Người lấy mẫu phải mang găng tay sử dụng một lần và bỏ ngay sau mỗi lần lấy mẫu để tránh làm nhiễm bẩn mẫu tiếp theo.

6.3 Dụng cụ lấy mẫu ban đầu từ sản phẩm dạng rắn

6.3.1 Các dụng cụ lấy mẫu thủ công

6.3.1.1 Lấy mẫu hàng để rời

Các dụng cụ có thể được sử dụng để lấy mẫu sản phẩm để rời thông thường gồm xẻng lấy mẫu thông thường, môi dài cán, ống lấy mẫu hình trụ (ví dụ như xiên mẫu, que thăm mẫu hoặc ống thăm mẫu) và ống lấy mẫu hình nón. Xiên mẫu có thể gồm một hoặc nhiều ngăn.

Có thể tiến hành thủ công để lấy mẫu sản phẩm trên dây chuyền chuyển động ở tốc độ dòng chảy thấp.

6.3.1.2 Lấy mẫu từ bao gói hoặc từ các kiện khác

Các dụng cụ có thể sử dụng để lấy mẫu từ bao gói hoặc từ các kiện thông thường gồm môi cán dài, xiên mẫu hình ống hoặc que, ống lấy mẫu hình trụ, ống lấy mẫu hình nón và máng chia mẫu.

6.3.2 Dụng cụ lấy mẫu bằng máy

Dụng cụ lấy mẫu bằng máy đã được phê duyệt để lấy các mẫu ban đầu định kỳ từ dòng chảy của sản phẩm phải là dụng cụ (ví dụ như dụng cụ khí lực học) có thể được sử dụng.

Việc lấy mẫu các sản phẩm ở trạng thái dòng chảy với tốc độ cao có thể được thực hiện bằng máy có thể kiểm soát bằng thủ công.

6.4 Dụng cụ thủ công hoặc cơ học để lấy mẫu ban đầu từ các sản phẩm dạng lỏng hoặc bán lỏng

Các dụng cụ có thể sử dụng để lấy mẫu ban đầu từ các sản phẩm dạng lỏng hoặc bán lỏng gồm ống hút pittông, máy khuấy, bình lấy mẫu, ống lấy mẫu, dụng cụ lấy mẫu vùng và môi có kích cỡ phù hợp."

Như vậy, Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13052:2021 về Thức ăn chăn nuôi - Lấy mẫu có quy định cụ thể về việc lấy mẫu thức ăn chăn nuôi thông qua các quy định về nguyên tắc lấy mẫu, tiêu chuẩn đối với người lấy mẫu và dụng cụ lấy mẫu, cụ thể như quy định trên.