Số liệu khí tượng thủy văn sử dụng để xây dựng mực nước tương ứng với các cấp báo động lũ phải đảm bảo tối thiểu bao nhiêu trận lũ?

Nội dung chính

• Số liệu khí tượng thủy văn thu thập theo quy định bao gồm những thông tin nào?
• Số liệu khí tượng thủy văn sử dụng để xây dựng mực nước tương ứng với các cấp báo động lũ phải đảm bảo tối thiểu bao nhiêu trận lũ?
• Phương pháp mô hình tính toán thủy lực để kéo dài chuỗi số liệu mực nước bao gồm những bước thực hiện nào?

Số liệu khí tượng thủy văn thu thập theo quy định bao gồm những thông tin nào?

Căn cứ khoản 1 Điều 5 Thông tư 14/2021/TT-BTNMT quy định về việc thu thập thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn như sau:

Thu thập thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn, địa hình và đặc điểm dân sinh, kinh tế - xã hội, cơ sở hạ tầng

1. Số liệu khí tượng thủy văn

...

b) Số liệu khí tượng thủy văn thu thập bao gồm: lượng mưa giờ, lượng mưa ngày, mực nước giờ của các trận lũ, mực nước chân lũ, mực nước đỉnh lũ, lưu lượng nước giờ của các trận lũ, lưu lượng nước lớn nhất, lưu lượng nước nhỏ nhất của các trạm khí tượng thủy văn hiện có trong khu vực.

2. Dữ liệu địa hình

a) Dữ liệu mặt cắt ngang, mặt cắt dọc đoạn sông có vị trí báo lũ hoặc trạm thủy văn cần xác định mực nước tương ứng với các cấp báo động lũ;

b) Bản đồ địa hình của khu vực có vị trí báo lũ hoặc trạm thủy văn cần xác định mực nước tương ứng với các cấp báo động lũ, tỷ lệ tối thiểu 1: 10.000;

c) Vết lũ, ảnh viễn thám thể hiện trạng thái ngập lụt (nếu có) tại những vùng trọng điểm chịu tác động bởi ngập lụt tại khu vực có vị trí báo lũ hoặc trạm thủy văn cần xác định mực tương ứng với các cấp báo động lũ.

...

Như vậy, số liệu khí tượng thủy văn thu thập bao gồm các đơn vị sau:

(1) Lượng mưa giờ, lượng mưa ngày,

(2) Mực nước giờ của các trận lũ, mực nước chân lũ, mực nước đỉnh lũ,

(3) Lưu lượng nước giờ của các trận lũ, lưu lượng nước lớn nhất, lưu lượng nước nhỏ nhất của các trạm khí tượng thủy văn hiện có trong khu vực.

Số liệu khí tượng thủy văn thu thập theo quy định bao gồm những đơn vị nào? (Hình từ Internet)

Số liệu khí tượng thủy văn sử dụng để xây dựng mực nước tương ứng với các cấp báo động lũ phải đảm bảo tối thiểu bao nhiêu trận lũ?

Căn cứ khoản 1 Điều 5 Thông tư 14/2021/TT-BTNMT quy định về việc thu thập thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn như sau:

Thu thập thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn, địa hình và đặc điểm dân sinh, kinh tế - xã hội, cơ sở hạ tầng

1. Số liệu khí tượng thủy văn

a) Số liệu khí tượng thủy văn sử dụng xây dựng mực nước tương ứng với các cấp báo động lũ phải đảm bảo tối thiểu từ 30 trận lũ trở lên bao gồm lũ nhỏ, lũ trung bình, lũ lớn và lũ lịch sử. Trong trường hợp không đủ số liệu phải thực hiện tính toán, khôi phục, kéo dài chuỗi số liệu để đảm bảo độ dài tối thiểu theo yêu cầu;

b) Số liệu khí tượng thủy văn thu thập bao gồm: lượng mưa giờ, lượng mưa ngày, mực nước giờ của các trận lũ, mực nước chân lũ, mực nước đỉnh lũ, lưu lượng nước giờ của các trận lũ, lưu lượng nước lớn nhất, lưu lượng nước nhỏ nhất của các trạm khí tượng thủy văn hiện có trong khu vực.

2. Dữ liệu địa hình

a) Dữ liệu mặt cắt ngang, mặt cắt dọc đoạn sông có vị trí báo lũ hoặc trạm thủy văn cần xác định mực nước tương ứng với các cấp báo động lũ;

...

Như vậy, số liệu khí tượng thủy văn sử dụng xây dựng mực nước tương ứng với các cấp báo động lũ phải đảm bảo tối thiểu từ 30 trận lũ trở lên bao gồm lũ nhỏ, lũ trung bình, lũ lớn và lũ lịch sử.

Trong trường hợp không đủ số liệu phải thực hiện tính toán, khôi phục, kéo dài chuỗi số liệu để đảm bảo độ dài tối thiểu theo yêu cầu.

Phương pháp mô hình tính toán thủy lực để kéo dài chuỗi số liệu mực nước bao gồm những bước thực hiện nào?

Căn cứ khoản 5 Điều 5 Thông tư 14/2021/TT-BTNMT quy định về việc thu thập thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn như sau:

Thu thập thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn, địa hình và đặc điểm dân sinh, kinh tế - xã hội, cơ sở hạ tầng

...

5. Tính toán, khôi phục, kéo dài chuỗi số liệu được thực hiện theo một trong các phương pháp sau:

a) Sử dụng phương pháp lưu vực tương tự: chọn lưu vực tương tự với các điều kiện về sự tương tự điều kiện khí hậu; có tính đồng bộ trong sự dao động dòng chảy theo thời gian (có quan hệ tương quan trong thời kỳ đo đạc song song); có tính đồng nhất về điều kiện hình thành dòng chảy, địa chất, thổ nhưỡng, địa chất thủy văn, tỷ lệ rừng, đầm lầy và điều kiện canh tác trên lưu vực; không có những yếu tố làm thay đổi dòng chảy tự nhiên; tỷ lệ giữa các diện tích không vượt quá 5 lần, chênh lệch về cao độ bình quân lưu vực không quá 300m; khảo sát sự thay đổi đồng bộ của dao động dòng chảy của một hoặc nhiều lưu vực tương tự và lưu vực tính toán theo các năm thực đo, từ đó chọn lưu vực có thời gian quan trắc dài và đồng bộ làm lưu vực tương tự; xây dựng quan hệ tương quan lưu vực; chỉ được sử dụng quan hệ tương quan để khôi phục lại dòng chảy khi hệ số tương quan ≥ 0,8;

b) Phương pháp mô hình tính toán thủy văn, thủy lực: căn cứ vào số liệu khí tượng thủy văn và điều kiện địa hình, địa chất, mặt cắt, lựa chọn mô hình toán để kéo dài chuỗi số liệu mực nước, lưu lượng từ mưa. Các bước thực hiện bao gồm: lựa chọn chuỗi số liệu mưa; thiết lập mô hình; hiệu chỉnh, kiểm định mô hình cho các trận lũ đại biểu; tính toán, kéo dài chuỗi số liệu lưu lượng, mực nước từ chuỗi số liệu mưa;

c) Sử dụng phương pháp khác (nếu có): do yêu cầu của dự án cụ thể và được cơ quan có thẩm quyền quyết định.

Như vậy, các bước thực hiện phương pháp mô hình tính toán thủy lực bao gồm:

(1) Lựa chọn chuỗi số liệu mưa;

(2) Thiết lập mô hình;

(3) Hiệu chỉnh, kiểm định mô hình cho các trận lũ đại biểu;

(4) Tính toán, kéo dài chuỗi số liệu lưu lượng, mực nước từ chuỗi số liệu mưa.