Răng cắn chéo phía trước nguyên nhân do đâu? Việc điều trị cắn chéo phía trước được thực hiện như thế nào?

Nội dung chính

• Răng cắn chéo được hiểu như thế nào? Cắn chéo phía trước nguyên nhân do đâu?
• Chẩn đoán lâm sàng và cận lâm sàng xác định răng cắn chéo phía trước như thế nào?
• Việc điều trị răng cắn chéo phía trước được thực hiện như thế nào?

Răng cắn chéo được hiểu như thế nào? Cắn chéo phía trước nguyên nhân do đâu?

Căn cứ theo tiết 1 tiểu mục II Mục 21 Tài liệu chuyên môn Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị một số bệnh về Răng Hàm Mặt Ban hành kèm theo Quyết định 3108/QĐ-BYT năm 2015 quy định về cắn chéo như sau:

CẮN CHÉO

I. ĐỊNH NGHĨA

Cắn chéo là tương quan bất thường của một hoặc nhiều răng với một hoặc nhiều răng của cung răng đối theo hướng má - lưỡi hoặc môi - lưỡi.

II. NGUYÊN NHÂN

1. Cắn chéo phía trước

1.1. Do răng

- Chấn thương răng sữa gây lệch lạc mầm răng vĩnh viễn về phía lưỡi.

- Lưu giữ răng sữa lâu, răng thay thế sẽ mọc về phía vòm miệng.

- Răng thừa.

- Thói quen cắn môi trên.

- Bệnh nhân khe hở môi đã phẫu thuật.

- Không đủ chiều dài cung răng.

1.2. Do xương

- Di truyền.

- Kém phát triển phía trước của xương hàm trên.

- Tăng trưởng xương hàm dưới quá mức.

- Kết hợp kém phát triển phía trước của xương hàm trên và tăng trưởng quá mức của xương hàm dưới.

1.3. Do chức năng

- Giả sai khớp cắn loại III.

- Thói quen đưa hàm dưới ra trước để lồng múi tối đa dẫn tới cắn chéo phía trước.

...

Cắn chéo là một trong những bệnh thuộc Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị một số bệnh về Răng Hàm Mặt theo Danh mục Ban hành kèm theo Quyết định 3108/QĐ-BYT năm 2015.

Cắn chéo là tương quan bất thường của một hoặc nhiều răng với một hoặc nhiều răng của cung răng đối theo hướng má - lưỡi hoặc môi - lưỡi.

Răng cắn chéo phía trước là do răng, do xương hoặc do chức năng được quy định hướng dẫn chi tiết trên.

Răng cắn chéo phía trước (Hình từ Internet)

Chẩn đoán lâm sàng và cận lâm sàng xác định răng cắn chéo phía trước như thế nào?

Căn cứ theo tiết 1 tiểu mục III Mục 21 Tài liệu chuyên môn Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị một số bệnh về Răng Hàm Mặt Ban hành kèm theo Quyết định 3108/QĐ-BYT năm 2015 quy định về cắn chéo như sau:

CẮN CHÉO

...

III. CHẨN ĐOÁN

1. Chẩn đoán xác định

Dựa vào triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng. Có thể gặp cắn chéo phía trước hoặc cắn chéo phía sau hoặc phối hợp.

1.1. Cắn chéo phía trước

1.1.1. Lâm sàng

a. Ngoài mặt

- Nhìn mặt nghiêng: có thể bình thường, hoặc thẳng, hoặc lõm ở tầng mặt giữa.

- Tầng mặt dưới: có thể có tỷ lệ bình thường hoặc giảm so với các tầng mặt khác.

- Có thể có đường sẹo khe hở môi đã phẫu thuật.

b. Trong miệng

- Ở vị trí cắn trung tâm, tương quan tâm

+ Hoặc tương quan loại I răng hàm lớn thứ nhất và răng nanh. Một hoặc một số răng có độ cắn chìa đảo ngược hoặc có giá trị bằng 0 trong mối tương quan hướng môi - lưỡi giữa các răng phía trước của hàm trên và hàm dưới.

+ Hoặc tương quan loại III răng hàm lớn thứ nhất và răng nanh. Một hoặc một số răng có độ cắn chìa đảo ngược trong mối tương quan hướng môi- lưỡi giữa các răng phía trước của hàm trên và hàm dưới.

+ Có thể có răng thừa vùng răng cửa hàm trên, có thể có răng cửa sữa khi đã tới tuổi thay, răng cửa hàm trên có thể mọc về phía vòm miệng.

1.1.2. Cận lâm sàng

a. Mẫu hàm thạch cao

Chu vi cung hàm trên giảm.

b. X quang

- Phim Cephalometrics: tương quan xương hai hàm loại I hoặc loại III. Đo các góc trên phim:

+ Góc SNA, SNB, ANB: có thể có giá trị bình thường, hoặc góc SNA có giá trị nhỏ hơn giá trị bình thường và góc SNB có giá trị bình thường, hoặc góc SNB có giá trị lớn hơn giá trị bình thường.

+ Góc ANB: có giá trị âm

+ Góc răng cửa hàm trên với mặt phẳng khẩu cái: có giá trị bình thường hoặc nhỏ hơn bình thường hoặc lớn hơn bình thường.

- Phim toàn cảnh

+ Có thể có hình ảnh răng lệch lạc , thiếu chỗ cho răng cửa hàm trên

+ Có thể thấy hình ảnh răng thừa vùng răng cửa hàm trên.

...

Theo đó, chẩn đoán xác định dựa vào triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng. Có thể gặp cắn chéo phía trước hoặc cắn chéo phía sau hoặc phối hợp.

Chẩn đoán lâm sàng và cận lâm sàng răng cắn chéo phía trước thực hiện theo quy định cụ thể trên.

Việc điều trị răng cắn chéo phía trước được thực hiện như thế nào?

Căn cứ theo tiểu mục IV Mục 21 Tài liệu chuyên môn Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị một số bệnh về Răng Hàm Mặt Ban hành kèm theo Quyết định 3108/QĐ-BYT năm 2015 quy định về cắn chéo như sau:

CẮN CHÉO

...

IV. ĐIỀU TRỊ

1.Nguyên tắc

Tạo lập lại các mối tương quan răng -răng , răng- xương, xương- xương, mô cứng- mô mềm theo khớp cắn đúng, đảm bảo sự ổn định và sinh lý của các mối tương quan trên.

2. Điều trị cụ thể

a. Giai đoạn hàm răng sữa: Loại bỏ nguyên nhân gây nên cắn chéo.

- Loại bỏ điểm chạm sớm

- Đeo khí cụ loại bỏ thói quen xấu

- Nhổ răng thừa…

b. Giai đoạn hàm răng hỗn hợp

Can thiệp nắn chỉnh răng bằng một hoặc phối hợp các phương pháp dưới đây:

+ Dùng cây đè lưỡi điều trị cắn chéo một răng.

+ Dùng mặt phẳng nghiêng răng cửa hàm dưới.

+ Dùng cánh tay đẩy đàn hồi.

+ Dùng khí cụ có ốc nong.

+ Dùng khí cụ face mask với ốc nong nhanh.

+ Dùng khí cụ chụp cằm (Chin cup).

+ Dùng khí cụ frankel III…

c. Giai đoạn hàm răng vĩnh viễn

Can thiệp nắn chỉnh răng bằng một hoặc phối hợp các phương pháp dưới đây:

+ Khí cụ có ốc nong.

+ Dùng khí cụ gắn chặt với chun cắn chéo.

+ Khí cụ Quad-helix…

+ Khi đến tuổi trưởng thành: có thể phối hợp với phẫu thuật trong các trường hợp cắn chéo do xương.

Điều trị cắn chéo phía trước trên nguyên tắc tạo lập lại các mối tương quan răng -răng , răng- xương, xương- xương, mô cứng- mô mềm theo khớp cắn đúng, đảm bảo sự ổn định và sinh lý của các mối tương quan trên.

Điều trị cắn chéo phía trước từng giai đoạn thực hiện theo quy định cụ thể trên.