Phủ định biện chứng là gì? 02 đặc trưng cơ bản của phủ định biện chứng? Nhiệm vụ của sinh viên khi học Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin?

Nội dung chính

• Phủ định biện chứng là gì?
• 02 đặc trưng cơ bản của phủ định biện chứng? Nhiệm vụ của sinh viên khi học môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin?
• Mục đích của việc học tập, nghiên cứu môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin là gì?

Phủ định biện chứng là gì?

Theo triết học Mác Lênin thì bất cứ sự vật, hiện tượng nào trong thế giới đều trải qua quá trình sinh ra, tồn tại, phát triển và diệt vong. Sự vật cũ mất đi được thay thế bằng sự vật mới.

Sự vật, hiện tượng sinh ra, tồn tại, phát triển rồi mất đi, được thay thế bằng sự vật, hiện tượng khác; thay thế hình thái tồn tại này bằng hình thái tồn tại khác của cùng một sự vật, hiện tượng trong quá trình vận động, phát triển của nó. Sự thay thế đó được gọi là sự phủ định.

Mọi quá trình vận động và phát triển trong các lĩnh vực tự nhiên, xã hội hay tư duy đều diễn ra thông qua những sự phủ định, trong đó có những sự phủ định chấm dứt sự phát triển, nhưng cũng có những sự phủ định tạo ra điều kiện, tiển để cho quá trình phát triển. Những sự phủ định tạo ra điều kiện, tiển để cho quá trình phát triển của sự vật, hiện tượng được gọi là sự phủ định biện chứng.

Phủ định biện chứng là một quá trình khách quan, tự thân, là quá trình kế thừa cái tích cực đã đạt được từ cái cũ. Quá trình phủ định của phủ định tạo thành sự vận động và phát triển không ngừng, mang tính chu kỳ của thế giới khách quan. Trải qua một số lần phủ định, sự vật, hiện tượng dường như lặp lại những giai đoạn đã qua trên cơ sở mới, cao hơn.

* Lưu ý: Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo

>> Xem thêm: Chủ nghĩa duy vật biện chứng là gì? Các kiến thức cơ bản cần nắm khi học chủ nghĩa duy vật biện chứng?

Phủ định biện chứng là gì? 02 đặc trưng cơ bản của phủ định biện chứng? Nhiệm vụ của sinh viên khi học Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin? (Hình từ Internet)

02 đặc trưng cơ bản của phủ định biện chứng? Nhiệm vụ của sinh viên khi học môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin?

Phủ định biện chứng có 02 đặc trưng cơ bản là tính khách quan và tính kế thừa, cụ thể

(1) Phủ định biện chứng có tính khách quan vì nguyên nhân của sự phủ định nằm trong chính bản thân sự vật, hiện tượng, nó là kết quả của quá trình đấu tranh giải quyết mâu thuẫn tất yếu, bên trong bản thân sự vật, hiện tượng; tạo khả năng ra đời của cái mới thay thế cái cũ, nhờ đó tạo nên xu hướng phát triển của chính bản thân nó.

Vì thế, phủ định biện chứng cũng chính là sự tự thân phủ định.

(2) Phủ định biện chứng có tính kế thừa: kế thừa những nhân tố hợp quy luật và loại bỏ nhân tố trái quy luật.

Phủ định biện chứng không phải là sự phủ định sạch trơn cái cũ, mà trái lại trên cơ sở những hạt nhân hợp lý của cái cũ để phát triển thành cải mới, tạo nên tính liên tục của sự phát triển.

Đó là sự phủ định mà trong đó cái mới hình thành và phát triển tự thân, thông qua quá trình lọc bỏ những mặt tiêu cực, lỗi thời, giữ lại những nội dung tích cực.

V.I.Lênin cho rằng: “Không phải sự phủ định sạch trơn, không phải sự phủ định không suy nghĩ, không phải sự phủ định hoài nghi, không phải sự do dự, cũng không phải sự nghi ngờ là cái đặc trưng và cái bản chất trong phép biện chứng..., mà là sự phủ định coi như là vòng khâu của liên hệ, vòng khâu của sự phát triển......"

Bởi vậy, phủ định biện chứng là khuynh hưởng tất yếu của mối liên hệ bên trong giữa cái cũ và cái mới, là sự tự khẳng định của các quá trình vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng.

* Lưu ý: Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo

Căn cứ Mục 7 Chương trình môn học Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin ban hành kèm theo Quyết định 52/2008/QĐ-BGDĐT thì nhiệm vụ của sinh viên khối không chuyên ngành Mác Lênin khi học môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin như sau:

- Phải nghiên cứu trước giáo trình, chuẩn bị các ý kiến hỏi, đề xuất khi nghe giảng

- Sưu tầm, nghiên cứu các các tài liệu có liên quan đến nội dung của từng phần, từng chương, mục hay chuyên đề theo sự hướng dẫn của giảng viên;

- Tham dự đầy đủ các giờ giảng của giảng viên và các buổi tổ chức thảo luận dưới sự hướng dẫn và điều khiển của giảng viên theo quy chế.

Mục đích của việc học tập, nghiên cứu môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin là gì?

Căn cứ tiểu mục 2 Mục II Chương mở đầu Chương trình môn học Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin ban hành kèm theo ban hành kèm theo Quyết định 52/2008/QĐ-BGDĐT thì mục đích của việc học tập, nghiên cứu môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin như sau:

- Học tập, nghiên cứu Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin là để xây dựng thế giới quan, phương pháp luận khoa học và vận dụng sáng tạo những nguyên lý đó trong hoạt động nhận thức và thực tiễn.

- Học tập, nghiên cứu Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin là để hiểu rõ cơ sở lý luận quan trọng nhất của Tư tưởng Hồ Chí Minh và Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam.

- Học tập, nghiên cứu Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin để giúp sinh viên hiểu rõ nền tảng tư tưởng của Đảng

- Học tập, nghiên cứu Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin là để xây dựng niềm tin, lý tưởng cho sinh viên.