Người lao động nghỉ hưởng bảo hiểm xã hội rồi nhưng công ty vẫn trả lương thì có vi phạm luật không?

Nội dung chính

• Các chế độ bảo hiểm xã hội hiện nay được quy định như thế nào?
• Người lao động nghỉ hưởng bảo hiểm xã hội rồi nhưng công ty vẫn trả lương thì có vi phạm luật không?
• Nguyên tắc thực hiện bảo hiểm xã hội được quy định như thế nào?

Các chế độ bảo hiểm xã hội hiện nay được quy định như thế nào?

Căn cứ theo Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định như sau:

"Điều 4. Các chế độ bảo hiểm xã hội

1. Bảo hiểm xã hội bắt buộc có các chế độ sau đây:

a) Ốm đau;

b) Thai sản;

c) Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;

d) Hưu trí;

đ) Tử tuất.

2. Bảo hiểm xã hội tự nguyện có các chế độ sau đây:

a) Hưu trí;

b) Tử tuất.

3. Bảo hiểm hưu trí bổ sung do Chính phủ quy định."

Bảo hiểm xã hội (Hình từ Internet)

Người lao động nghỉ hưởng bảo hiểm xã hội rồi nhưng công ty vẫn trả lương thì có vi phạm luật không?

Căn cứ theo khoản 2 Điều 168 Bộ Luật lao động 2019 quy định như sau:

"Điều 168. Tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp

1. Người sử dụng lao động, người lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp; người lao động được hưởng các chế độ theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp.

Khuyến khích người sử dụng lao động, người lao động tham gia các hình thức bảo hiểm khác đối với người lao động.

2. Trong thời gian người lao động nghỉ việc hưởng chế độ bảo hiểm xã hội thì người sử dụng lao động không phải trả lương cho người lao động, trừ trường hợp hai bên có thỏa thuận khác.

3. Đối với người lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp thì người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả thêm cùng lúc với kỳ trả lương một khoản tiền cho người lao động tương đương với mức người sử dụng lao động đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp."

Theo khoản 2 nêu trên, nếu công ty có thỏa thuận với người lao động về chi trả đủ tiền lương thì người lao động vẫn có thể hưởng cả hai.

Đây là quy định mới của Bộ Luật lao động 2019, khác với quy định cũ tại khoản 2 Điều 186 Bộ Luật lao động 2012.

Tuy nhiên, thực tế thì cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ không chấp nhận chi trả nếu đơn vị trả tiền lương vì nó sẽ trái với quy tắc được quy định tại khoản 1 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 như sau:

"Điều 3. Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

1. Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội. [...]"

Theo đó, quỹ chỉ chi trả để bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập.

Khi đơn vị trả lương, thì không đảm bảo nội dung trên do họ không bị mất thu nhập. Vì vậy, để chắc chắc thì đơn vị vẫn nên liên hệ cơ quan bảo hiểm xã hội để nắm thêm thông tin chi tiết.

Nguyên tắc thực hiện bảo hiểm xã hội được quy định như thế nào?

Căn cứ theo Điều 5 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định như sau:

"Điều 5. Nguyên tắc bảo hiểm xã hội

1. Mức hưởng bảo hiểm xã hội được tính trên cơ sở mức đóng, thời gian đóng bảo hiểm xã hội và có chia sẻ giữa những người tham gia bảo hiểm xã hội.

2. Mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc được tính trên cơ sở tiền lương tháng của người lao động. Mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được tính trên cơ sở mức thu nhập tháng do người lao động lựa chọn.

3. Người lao động vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được hưởng chế độ hưu trí và chế độ tử tuất trên cơ sở thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội. Thời gian đóng bảo hiểm xã hội đã được tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần thì không tính vào thời gian làm cơ sở tính hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội.

4. Quỹ bảo hiểm xã hội được quản lý tập trung, thống nhất, công khai, minh bạch; được sử dụng đúng mục đích và được hạch toán độc lập theo các quỹ thành phần, các nhóm đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định và chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định.

5. Việc thực hiện bảo hiểm xã hội phải đơn giản, dễ dàng, thuận tiện, bảo đảm kịp thời và đầy đủ quyền lợi của người tham gia bảo hiểm xã hội."