Nâng cao vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên trong quản lý và sử dụng đất đai theo Luật Đất đai mới nhất?

Nội dung chính

• Nâng cao vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên trong quản lý và sử dụng đất đai theo Luật Đất đai mới nhất?
• Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận giám sát thực hiện quyền giám sát đối với việc quản lý và sử dụng đất đai theo những quy định nào?
• Thành phần Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai theo Luật Đất đai mới nhất sẽ bao gồm đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp nào?

Nâng cao vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên trong quản lý và sử dụng đất đai theo Luật Đất đai mới nhất?

Theo Luật Đất đai 2013 thì không có quy định cụ thể về vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận trong quản lý và sử dụng đất đai. Tuy nhiên nội dung này đã được đưa vào Luật Đất đai 2024, cụ thể tại Điều 19 Luật Đất đai 2024 như sau:

(1) Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tham gia xây dựng pháp luật, thực hiện phản biện xã hội đối với dự thảo văn bản pháp luật về đất đai, dự thảo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia, dự án có sử dụng đất do Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ quyết định, chấp thuận chủ trương đầu tư.

(2) Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp có trách nhiệm sau đây:

- Tham gia xây dựng pháp luật; thực hiện phản biện xã hội đối với dự thảo văn bản pháp luật về đất đai, dự thảo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cùng cấp, dự án có sử dụng đất do Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cùng cấp quyết định, chấp thuận chủ trương đầu tư;

- Tham gia ý kiến về trường hợp thu hồi đất, phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, trường hợp cưỡng chế khi thực hiện thu hồi đất;

- Tham gia ý kiến, giám sát quá trình xây dựng bảng giá đất và thực hiện bảng giá đất;

- Tham gia hòa giải tranh chấp đất đai theo quy định của pháp luật;

- Giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về thu hồi đất, trưng dụng đất; về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; về giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

(3) Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức thành viên của Mặt trận có trách nhiệm trong việc tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về đất đai tới Nhân dân, vận động Nhân dân thực hiện và chấp hành tốt chính sách, pháp luật về đất đai.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (Hình từ Internet)

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận giám sát thực hiện quyền giám sát đối với việc quản lý và sử dụng đất đai theo những quy định nào?

Theo Điều 230 Luật Đất đai 2024 thì Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận, Hội đồng nhân dân các cấp thực hiện quyền giám sát đối với việc quản lý, sử dụng đất đai theo quy định:

- Hiến pháp 2013

- Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân 2015;

- Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam 2015

- Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015.

Thành phần Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai theo Luật Đất đai mới nhất sẽ bao gồm đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp nào?

Thì theo khoản 2 Điều 235 Luật Đất đai 2024 như sau:

Hòa giải tranh chấp đất đai

...

2. Trước khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai quy định tại Điều 236 của Luật này, các bên tranh chấp phải thực hiện hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp. Việc hòa giải tranh chấp đất đai tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp được thực hiện như sau:

...

b) Thành phần Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai bao gồm: Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã là Chủ tịch Hội đồng, đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, công chức làm công tác địa chính, người sinh sống lâu năm biết rõ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đối với thửa đất tranh chấp (nếu có). Tùy từng trường hợp cụ thể, có thể mời đại diện tổ chức, cá nhân khác tham gia Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai;

...

Như vậy, thành phần Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai theo Luật Đất đai mới nhất sẽ bao gồm đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã.

Bên cạnh đó thành viên Hội đồng sẽ còn có:

- Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã là Chủ tịch Hội đồng,

- Công chức làm công tác địa chính,

- Người sinh sống lâu năm biết rõ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đối với thửa đất tranh chấp (nếu có).

Và tùy từng trường hợp cụ thể, có thể mời đại diện tổ chức, cá nhân khác tham gia Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai.

Lưu ý: Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 01/01/2025, trừ các trường hợp sau:

- Điều 190 Luật Đất đai 2024 và Điều 248 Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/4/2024.

- Việc lập, phê duyệt quy hoạch sử dụng đất được tiếp tục thực hiện theo quy định của Nghị quyết 61/2022/QH15 về tiếp tục tăng, cường hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch và một số giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ lập và nâng cao chất lượng quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030.

Khoản 9 Điều 60 Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày Nghị quyết 61/2022/QH15 hết hiệu lực.