Làm thế nào để yêu cầu Tòa án tuyên bố một người là đã chết? Quan hệ nhân thân của một người đã được Tòa án tuyên bố là đã chết giải quyết thế nào?

Nội dung chính

• Để Tòa án tuyên bố một người là đã chết cần những điều kiện nào?
• Quan hệ nhân thân của một người đã được Tòa án tuyên bố là đã chết giải quyết thế nào?
• Đã có quyết định của Tòa án tuyên bố một người là đã chết nhưng người đó trở về thì giải quyết thế nào?

Để Tòa án tuyên bố một người là đã chết cần những điều kiện nào?

Căn cứ Điều 71 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về tuyên bố chết như sau:

"Điều 71. Tuyên bố chết

1. Người có quyền, lợi ích liên quan có thể yêu cầu Tòa án ra quyết định tuyên bố một người là đã chết trong trường hợp sau đây:

a) Sau 03 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;

b) Biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;

c) Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau 02 năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;

d) Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống; thời hạn này được tính theo quy định tại khoản 1 Điều 68 của Bộ luật này."

Theo đó, một người chỉ có thể bị tuyên bố là đã chết khi:

- Không có tin tức xác thực là còn sống sau 03 năm bị tuyên bố mất tích.

- Không có tin tức xác thực là còn sống sau khi biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm chiến tranh kết thúc.

- Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống.

- Không có tin tức xác thực là còn sống sau 02 năm từ khi bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai

Như vậy, chồng bạn biệt tích được 04 năm vẫn chưa đủ thời gian để yêu cầu Tòa án tuyên bố một người là đã chết trừ khi trước đó Tòa án đã tuyên chồng bạn mất tích và quyết định của Tòa án đã có hiệu lực từ 03 năm trở lên.



Tuyên bố một người là đã chết

Quan hệ nhân thân của một người đã được Tòa án tuyên bố là đã chết giải quyết thế nào?

Căn cứ Điều 72 Bộ luật Dân sự 2015 quy định Quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết:

"Điều 72. Quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết

1. Khi quyết định của Tòa án tuyên bố một người là đã chết có hiệu lực pháp luật thì quan hệ về hôn nhân, gia đình và các quan hệ nhân thân khác của người đó được giải quyết như đối với người đã chết.

2. Quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết được giải quyết như đối với người đã chết; tài sản của người đó được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế."

Theo đó, khi đã đủ điều kiện và Tòa án đã ra quyết định tuyên bố một người là đã chết thì khi quyết định đó có hiệu lực quan hệ hôn nhân, tài sản chung của bạn và chồng bạn sẽ được giải quyết như đối với người đã chết.

Đã có quyết định của Tòa án tuyên bố một người là đã chết nhưng người đó trở về thì giải quyết thế nào?

Căn cứ Điều 67 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định như sau:

"Điều 67. Quan hệ nhân thân, tài sản khi vợ, chồng bị tuyên bố là đã chết mà trở về

1. Khi Tòa án ra quyết định hủy bỏ tuyên bố một người là đã chết mà vợ hoặc chồng của người đó chưa kết hôn với người khác thì quan hệ hôn nhân được khôi phục kể từ thời điểm kết hôn. Trong trường hợp có quyết định cho ly hôn của Tòa án theo quy định tại khoản 2 Điều 56 của Luật này thì quyết định cho ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật. Trong trường hợp vợ, chồng của người đó đã kết hôn với người khác thì quan hệ hôn nhân được xác lập sau có hiệu lực pháp luật.

2. Quan hệ tài sản của người bị tuyên bố là đã chết trở về với người vợ hoặc chồng được giải quyết như sau:

a) Trong trường hợp hôn nhân được khôi phục thì quan hệ tài sản được khôi phục kể từ thời điểm quyết định của Tòa án hủy bỏ tuyên bố chồng, vợ là đã chết có hiệu lực. Tài sản do vợ, chồng có được kể từ thời điểm quyết định của Tòa án về việc tuyên bố chồng, vợ là đã chết có hiệu lực đến khi quyết định hủy bỏ tuyên bố chồng, vợ đã chết có hiệu lực là tài sản riêng của người đó;

b) Trong trường hợp hôn nhân không được khôi phục thì tài sản có được trước khi quyết định của Tòa án về việc tuyên bố vợ, chồng là đã chết có hiệu lực mà chưa chia được giải quyết như chia tài sản khi ly hôn."

Như vậy, nếu khi chồng bạn trở về mà bạn chưa kết hôn với người khác thì quan hệ hôn nhân được khôi phục kể từ thời điểm kết hôn, quan hệ tài sản được khôi phục kể từ thời điểm quyết định của Tòa án hủy bỏ tuyên bố chồng bạn là đã chết có hiệu lực.

Tài sản do bạn có được kể từ thời điểm quyết định của Tòa án về việc tuyên bố chồng bạn là đã chết có hiệu lực đến khi quyết định hủy bỏ tuyên bố chồng bạn đã chết có hiệu lực là tài sản riêng của bạn.