Khi tiến hành đối chất Điều tra viên có phải thông báo cho Viện kiểm sát hay không? Kiểm sát viên có bắt buộc phải có mặt khi đối chất không?

Nội dung chính

• Nhiệm vụ, quyền hạn của Điều tra viên trong tố tụng hình sự là gì?
• Khi tiến hành đối chất Điều tra viên có phải thông báo cho Viện kiểm sát hay không?
• Kiểm sát viên có bắt buộc phải có mặt khi đối chất không?
• Việc đối chất được tiến hành như thế nào?

Nhiệm vụ, quyền hạn của Điều tra viên trong tố tụng hình sự là gì?

Theo khoản 1 và khoản 2 Điều 37 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, quy định về nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của Điều tra viên, theo đó:

- Điều tra viên được phân công tiến hành hoạt động khởi tố, điều tra vụ án hình sự có những nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

+ Trực tiếp kiểm tra, xác minh và lập hồ sơ giải quyết nguồn tin về tội phạm;

+ Lập hồ sơ vụ án hình sự;

+ Yêu cầu hoặc đề nghị cử, thay đổi người bào chữa; yêu cầu cử, thay đổi người phiên dịch, người dịch thuật;

+ Triệu tập và hỏi cung bị can; triệu tập và lấy lời khai người tố giác, báo tin về tội phạm, người bị tố giác, kiến nghị khởi tố, người đại diện theo pháp luật của pháp nhân; lấy lời khai người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị bắt, người bị tạm giữ; triệu tập và lấy lời khai của người làm chứng, bị hại, đương sự;

+ Quyết định áp giải người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị bắt, bị tạm giữ, bị can; quyết định dẫn giải người làm chứng, người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố, bị hại; quyết định giao người dưới 18 tuổi cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm giám sát; quyết định thay đổi người giám sát người dưới 18 tuổi phạm tội;

+ Thi hành lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp, lệnh hoặc quyết định bắt, tạm giữ, tạm giam, khám xét, thu giữ, tạm giữ, kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản, xử lý vật chứng;

+ Tiến hành khám nghiệm hiện trường, khai quật tử thi, khám nghiệm tử thi, xem xét dấu vết trên thân thể, đối chất, nhận dạng, thực nghiệm điều tra;

+ Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn tố tụng khác thuộc thẩm quyền của Cơ quan điều tra theo sự phân công của Thủ trưởng Cơ quan điều tra theo quy định của Bộ luật này.

- Điều tra viên phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra về hành vi, quyết định của mình.

Kiểm sát viên có bắt buộc phải có mặt khi đối chất không?

Khi tiến hành đối chất Điều tra viên có phải thông báo cho Viện kiểm sát hay không?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 189 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, quy định về đối chất như sau:

“1. Trường hợp có mâu thuẫn trong lời khai giữa hai người hay nhiều người mà đã tiến hành các biện pháp điều tra khác nhưng chưa giải quyết được mâu thuẫn thì Điều tra viên tiến hành đối chất. Trước khi tiến hành đối chất, Điều tra viên phải thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp để cử Kiểm sát viên kiểm sát việc đối chất. Kiểm sát viên phải có mặt để kiểm sát việc đối chất. Nếu Kiểm sát viên vắng mặt thì ghi rõ vào biên bản đối chất.”

Theo đó, việc tiến hành đối chất được thực hiện khi có mâu thuẫn trong lời khai giữa hai người hay nhiều người mà đã tiến hành các biện pháp điều tra khác nhưng chưa giải quyết được mâu thuẫn.

Đồng thời, cũng tại quy định nêu trên, trước khi tiến hành đối chất, Điều tra viên phải thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp để cử Kiểm sát viên kiểm sát việc đối chất.

Như vậy, khi tiến hành đối chất Điều tra viên có nghĩa vụ phải thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp.

Kiểm sát viên có bắt buộc phải có mặt khi đối chất không?

Theo khoản 1 Điều 189 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 nêu trên, khi tiến hành đối chất thì kiểm sát viên phải có mặt để kiểm sát việc đối chất. Trường hợp Kiểm sát viên vắng mặt thì phải ghi rõ vào biên bản đối chất.

Việc đối chất được tiến hành như thế nào?

Căn cứ theo quy định tại Điều 189 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, việc đối chất được tiến hành như sau:

(1) Trường hợp có mâu thuẫn trong lời khai giữa hai người hay nhiều người mà đã tiến hành các biện pháp điều tra khác nhưng chưa giải quyết được mâu thuẫn thì Điều tra viên tiến hành đối chất.

Trước khi tiến hành đối chất, Điều tra viên phải thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp để cử Kiểm sát viên kiểm sát việc đối chất. Kiểm sát viên phải có mặt để kiểm sát việc đối chất. Nếu Kiểm sát viên vắng mặt thì ghi rõ vào biên bản đối chất.

(2) Nếu có người làm chứng hoặc bị hại tham gia thì trước khi đối chất Điều tra viên phải giải thích cho họ biết trách nhiệm về việc từ chối, trốn tránh khai báo hoặc cố tình khai báo gian dối. Việc này phải ghi vào biên bản.

(3) Khi bắt đầu đối chất, Điều tra viên hỏi về mối quan hệ giữa những người tham gia đối chất, sau đó hỏi họ về những tình tiết cần làm sáng tỏ. Sau khi nghe đối chất, Điều tra viên có thể hỏi thêm từng người.

- Trong quá trình đối chất, Điều tra viên có thể đưa ra chứng cứ, tài liệu, đồ vật có liên quan; có thể để cho những người tham gia đối chất hỏi lẫn nhau; câu hỏi và trả lời của những người này phải ghi vào biên bản.

- Chỉ sau khi những người tham gia đối chất đã khai xong mới được nhắc lại những lời khai trước đó của họ.

(4) Biên bản đối chất được lập theo quy định tại Điều 178 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015. Việc đối chất có thể ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh.

(5) Trường hợp cần thiết, Kiểm sát viên có thể tiến hành đối chất. Việc đối chất cũng được tiến hành theo quy định như trên.

Trên đây là những quy định pháp luật liên quan đến việc tiến hành đối chất trong tố tụng hình sự, cụ thể về trách nhiệm phải thông báo cho Viện kiểm sát của Điều tra viên khi tiến hành đối chất, kiểm sát viên có bắt buộc phải có mặt khi đối chất.