Khi mắc bệnh viêm ruột hoại tử thì tỉ lệ chết của lợn có cao hay không? Bệnh viêm ruột hoại tử ở lợn do loại vi khuẩn nào gây nên?

Nội dung chính

• Bệnh viêm ruột hoại tử ở lợn do loại vi khuẩn nào gây nên?
• Khi mắc bệnh viêm ruột hoại tử thì tỉ lệ chết của lợn có cao hay không?
• Các thiết bị, dụng cụ nào thường được sử dụng trong quá trình chẩn đoán bệnh viêm ruột hoại tử ở lợn?

Bệnh viêm ruột hoại tử ở lợn do loại vi khuẩn nào gây nên?

Theo Mục 2 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8400-28:2014 về Bệnh động vật - Quy trình chẩn đoán - Phần 28: Bệnh viêm ruột hoại tử do vi khuẩn clostridium perfringens quy định về bệnh viêm ruột hoại tử ở lợn như sau:

Thuật ngữ và định nghĩa

Trong tiêu chuẩn này sử dụng thuật ngữ và định nghĩa sau:

Bệnh viêm ruột hoại tử ở gà, ở lợn

Là bệnh truyền nhiễm, do vi khuẩn Clostridium perfringens typ A và/hoặc typ C. Bệnh xảy ra chủ yếu ở gà ít ngày tuổi, ở lợn con theo mẹ.

Clostridium perfringens (C. perfringens) là vi khuẩn Gram dương, yếm khí có khả năng gây bệnh ở vật nuôi, động vật hoang dã và ở người. Vi khuẩn C. perfringens có khả năng sản sinh 16 loại độc tố. Dựa vào khả năng sản sinh 4 loại độc tố chính là độc tố alpha (a), beta (β), epsilon (ε), lota (ι), vi khuẩn được chia thành 5 typ A, B, C, D, E (typ độc tố) (xem bảng 1).

C. perfringens typ A thường có ở trong đường ruột của gà, lợn khoẻ với số lượng nhỏ, khi gặp những điều kiện bất lợi như thay đổi chế độ chăm sóc nuôi dưỡng, mật độ chăn nuôi cao hoặc nhiễm cầu trùng, vi khuẩn nhân lên nhanh chóng và sản sinh độc tố (chủ yếu là độc tố α) gây viêm ruột hoại tử.

C. perfringens typ C hiếm khi phân lập được từ gà khỏe, lợn khỏe và độc tố α và β được xác định là yếu tố độc lực chủ yếu trong quá trình sinh bệnh của C. perfringens typ C.

Theo tiêu chuẩn trên thì bệnh viêm ruột hoại tử ở lợn do vi khuẩn Clostridium perfringens (C. perfringens) gây nên.

Vi khuẩn C. perfringens có khả năng sản sinh 16 loại độc tố. Dựa vào khả năng sản sinh 4 loại độc tố chính là độc tố alpha (a), beta (β), epsilon (ε), lota (ι), vi khuẩn được chia thành 5 typ A, B, C, D, E (typ độc tố).

Trong đó, C. perfringens typ A thường có ở trong đường ruột của lợn khoẻ với số lượng nhỏ, khi gặp những điều kiện bất lợi như thay đổi chế độ chăm sóc nuôi dưỡng, mật độ chăn nuôi cao hoặc nhiễm cầu trùng, vi khuẩn nhân lên nhanh chóng và sản sinh độc tố (chủ yếu là độc tố α) gây viêm ruột hoại tử.

Khi mắc bệnh viêm ruột hoại tử thì tỉ lệ chết của lợn có cao hay không?

Theo tiết 5.1.2 tiểu mục 5.1 Mục 5 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8400-28:2014 về Bệnh động vật - Quy trình chẩn đoán - Phần 28: Bệnh viêm ruột hoại tử do vi khuẩn clostridium perfringens quy định về đặc điểm dịch tễ của bệnh viêm ruột hoại tử ở lợn như sau:

Cách tiến hành

5.1. Chẩn đoán lâm sàng

...

5.1.2. Bệnh viêm ruột hoại tử ở lợn

5.1.2.1. Đặc điểm dịch tễ

- Bệnh thường xảy ra ở lợn con dưới 7 ngày tuổi (tỷ lệ mắc cao ở lợn 3 ngày tuổi).

- Bệnh có thể xuất hiện kế phát sau các nguyên nhân nguyên phát hoặc khi có yếu tố bất lợi xảy ra.

- Mầm bệnh có thể lây truyền cho lợn con từ phân của lợn nái có chứa vi khuẩn.

- Tùy thuộc vào trạng thái miễn dịch của lợn và thể bệnh tỉ lệ chết có thể thay đổi, có thể từ 50 % đến 60 % có khi đến 100 %.

5.1.2.2. Triệu chứng lâm sàng

Thể cấp tính

- Lợn có thể mắc bệnh ngay từ ngày tuổi đầu tiên.

- Lợn tiêu chảy phân lẫn máu hoặc phân màu đỏ nâu lẫn các mảng niêm mạc ruột bị hoại tử màu xám.

- Lợn con yếu, đi lại khập khiễng hay nằm một chỗ.

- Những con gần chết da bụng chuyển màu xanh, thân nhiệt hạ xuống 35 °C, vùng da bụng phù nề.

- Con vật gầy còm và thường chết từ 12 h đến 48 h sau khi xuất hiện triệu chứng tiêu chảy. Tỷ lệ chết cao từ 50 % đến 100 %.

- Có trường hợp lợn có thể chết không có triệu chứng tiêu chảy.

- Ruột non xuất huyết, sinh hơi thường ở vùng không tràng và hồi tràng, chất chứa có thể lẫn máu và các mảng hoại tử màu xám. Niêm mạc ruột màu đỏ hay đen.

- Dịch xoang bụng có màu đỏ.

Thể á cấp tính

- Thường xảy ra ở lợn từ 5 ngày đến 7 ngày tuổi.

- Lợn tiêu chảy phân vàng không lẫn máu.

- Bỏ ăn, gầy còm và chết do mất nước.

Thể mạn tính

- Lợn tiêu chảy dai dẳng khoảng hơn một tuần.

- Phân nhiều nước, màu vàng xám có lẫn chất nhày.

- Con vật gầy còm nhợt nhạt, không chết hoặc chết sau vài tuần, còi cọc sau khi khỏi triệu chứng.

5.1.2.3. Bệnh tích đại thể

- Ruột non xuất huyết, thành ruột non mỏng, chứa đầy khí, sinh hơi thường ở vùng không tràng và hồi tràng, chất chứa có thể lẫn máu và các mảng hoại tử màu xám. Niêm mạc ruột màu đỏ hay đen.

- Ruột già giãn, nhợt nhạt, chất chứa nhão.

- Dịch xoang bụng có màu đỏ.

...

Bệnh viêm ruột hoại tử thường xảy ra ở lợn con dưới 7 ngày tuổi (tỷ lệ mắc cao ở lợn 3 ngày tuổi). Tùy thuộc vào trạng thái miễn dịch của lợn và thể bệnh tỉ lệ chết có thể thay đổi, có thể từ 50 % đến 60 % có khi đến 100 %.

Bệnh có thể xuất hiện kế phát sau các nguyên nhân nguyên phát hoặc khi có yếu tố bất lợi xảy ra.Mầm bệnh có thể lây truyền cho lợn con từ phân của lợn nái có chứa vi khuẩn.

Khi mắc bệnh viêm ruột hoại tử thì tỉ lệ chết của lợn có cao hay không? (Hình từ Internet)

Các thiết bị, dụng cụ nào thường được sử dụng trong quá trình chẩn đoán bệnh viêm ruột hoại tử ở lợn?

Theo Mục 4 Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8400-28:2014 về Bệnh động vật - Quy trình chẩn đoán - Phần 28: Bệnh viêm ruột hoại tử do vi khuẩn clostridium perfringens thì để có thể chẩn đoán bệnh viêm ruột hoại tử ở lợn thì có thể sử dụng các thiết bị, dụng cụ như:

- Tủ ấm, có thể duy trì nhiệt độ 37 °C và bổ sung từ 5 % đến 10 % CO2.

- Kính hiển vi quang học, có vật kính với độ phóng đại 10 lần, 40 lần, 100 lần.

- Bình nuôi cấy vi khuẩn yếm khí và túi nuôi cấy vi khuẩn yếm khí.

- Máy li tâm, có thể li tâm với gia tốc 12 000 g.

- Máy nhân gen (máy PCR).

- Nồi hấp, có thể duy trì ở nhiệt độ 115 °C, 121 °C.

- Que cấy, vô trùng.

- Que cấy chích sâu, vô trùng.

- Phiến kính, sạch.

- Ống nghiệm, sạch, vô trùng.

- Đèn cồn.

- Màng lọc, có kích thước lỗ lọc 0,45 µm