Sử dụng pháp luật là gì? Ví dụ sử dụng pháp luật? So sánh các hình thức thực hiện pháp luật?
Sử dụng pháp luật là gì? Ví dụ sử dụng pháp luật?
>> Xem chi tiết: 4 hình thức thực hiện pháp luật và so sánh các hình thức thực hiện pháp luật
Sử dụng pháp luật là một trong bốn hình thức thực hiện pháp luật (Tuân thủ pháp luật, Thi hành pháp luật, Sử dụng pháp luật, Áp dụng pháp luật)
Vậy, Sử dụng pháp luật là gì?
Sử dụng pháp luật là việc các cá nhân, tổ chức (chủ thể pháp luật) thực các hiện quyền của mình và những hành vi mà pháp luật cho phép chủ thể thực hiện.
Những quy phạm pháp luật quy định về các quyền và tự do pháp lý của các tổ chức, cá nhân được thực hiện ở hình thức này.
Để hiểu rõ Sử dụng pháp luật là gì ví dụ sau sẽ minh họa rõ về khái niệm này:
- Quyền được sống: Điều 19 Hiến pháp 2013 đã quy định mọi người đều có quyền sống. Tính mạng con người được pháp luật bảo hộ. Không ai bị tước đoạt tính mạng trái luật.
- Quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được bảo vệ sức khỏe, danh dự, nhân phẩm: Điều 20 Hiến pháp 2013
- Quyền bất khả xâm phạm đời sống riêng tư, được bảo vệ danh dự, uy tín: Điều 21 Hiến pháp 2013
- Quyền có họ, tên: Điều 26 Bộ luật Dân sự 2015 quy định cá nhân có quyền có họ, tên (bao gồm cả chữ đệm, nếu có). Họ, tên của một người được xác định theo họ, tên khai sinh của người đó.
- Quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình: Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015 quy định đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ.
>> Xem thêm:
- Thi hành pháp luật là gì? Cho ví dụ
- Tuân thủ pháp luật là gì? Cho ví dụ
- Áp dụng pháp luật là gì? Cho ví dụ
Sử dụng pháp luật là gì? Ví dụ sử dụng pháp luật? So sánh các hình thức thực hiện pháp luật?
So sánh các hình thức thực hiện pháp luật?
So sánh các hình thức thực hiện pháp luật như sau:
Tuân thủ pháp luật | Thi hành pháp luật | Sử dụng pháp luật | Áp dụng pháp luật | |
Bản chất | Là hoạt động thực hiện pháp luật có tính chất thụ động và thể hiện dưới dạng không hành động một hành vi nào đó | Là việc chủ thể pháp luật hành động một hành vi nào đó theo hướng chủ động và tích cực | Là hoạt động thực hiện pháp luật bằng cách hành động hoặc không hành động một hành vi cụ thể | Là việc những cơ quan có thẩm quyền dựa vào pháp luật để điều chỉnh, giải quyết những hành vi sai trái, trong khuôn khổ trách nhiệm quyền hạn của mình |
Chủ thể thực hiện | Mọi chủ thể pháp luật | Mọi chủ thể pháp luật | Mọi chủ thể pháp luật | Cán bộ, cơ quan nhà nước có thẩm quyền |
Hình thức thể hiện | Thường là hình thức cấm đoán một hành vi cụ thể nào đó | Thường được thể hiện dưới hình thức bắt buộc thực hiện | Thể hiện ở mọi loại quy phạm khác nhau | Thường được thể hiện theo hình thức quy phạm trao quyền. |
Tính bắt buộc | Bắt buộc thực hiện | Bắt buộc thực hiện | Không bắt buộc.Chủ thể tự thực hiện theo mong muốn của mình | Bắt buộc thực hiện |
Lưu ý: Nội dung chỉ mang tính chất tham khảo
Học sinh lớp mấy được học khái niệm và hình thức sử dụng pháp luật?
Tại Chương trình giáo dục phổ thông môn giáo dục công dân ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT có nêu rõ đặc điểm của môn học giáo dục kinh tế và pháp luật như sau:
Giáo dục kinh tế và pháp luật là môn học được lựa chọn theo nguyện vọng và định hướng nghề nghiệp của học sinh.
Nội dung chủ yếu của môn học là học vấn phổ thông, cơ bản về kinh tế, pháp luật phù hợp với lứa tuổi; mang tính ứng dụng, thiết thực đối với đời sống và định hướng nghề nghiệp sau trung học phổ thông của học sinh; được lồng ghép với nội dung giáo dục đạo đức và kĩ năng sống, giúp học sinh có nhận thức đúng và thực hiện quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm công dân.
Ở mỗi lớp 10, 11, 12, những học sinh có định hướng theo học các ngành Giáo dục chính trị, Giáo dục công dân, Kinh tế, Hành chính, Pháp luật,... hoặc có sự quan tâm, hứng thú đối với môn học được chọn học một số chuyên đề học tập. Các chuyên đề này nhằm tăng cường kiến thức về kinh tế, pháp luật và kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, đáp ứng sở thích, nhu cầu và định hướng nghề nghiệp của học sinh.
Đồng thời tại đây cũng nêu rõ nội dung cụ thể và yêu cầu cần đạt môn học ở giáo dục kinh tế và pháp luật 10 như sau:
Nội dung | Yêu cầu cần đạt |
Nền kinh tế và các chủ thể của nền kinh tế | - Nêu được vai trò của các hoạt động kinh tế trong đời sống xã hội. - Nhận biết được vai trò của các chủ thể tham gia trong nền kinh tế. - Nhận diện được vai trò của bản thân, gia đình với tư cách là một chủ thể tham gia trong nền kinh tế. - Nhận biết được trách nhiệm của công dân trong việc tham gia vào các hoạt động kinh tế. - Tìm tòi, học hỏi và tham gia vào các hoạt động kinh tế phù hợp với lứa tuổi. |
Thị trường và cơ chế thị trường | - Nêu được khái niệm thị trường, cơ chế thị trường. - Liệt kê được các loại thị trường và chức năng của thị trường. - Nêu được ưu điểm và nhược điểm của cơ chế thị trường. - Hiểu được giá cả thị trường và chức năng của giá cả thị trường. - Phê phán những hành vi không đúng khi tham gia thị trường. - Tôn trọng tác động khách quan của cơ chế thị trường. |
Ngân sách nhà nước và thuế | - Nêu được khái niệm ngân sách nhà nước. - Liệt kê được đặc điểm và vai trò của ngân sách nhà nước. - Giải thích được vì sao nhà nước phải thu thuế. - Gọi tên được một số loại thuế phổ biến. - Nêu được quy định cơ bản của pháp luật về quyền và nghĩa vụ công dân trong việc thực hiện pháp luật ngân sách và pháp luật thuế. - Ủng hộ những hành vi chấp hành và phê phán những hành vi vi phạm pháp luật về thu, chi ngân sách và thuế. |
Sản xuất kinh doanh và các mô hình sản xuất kinh doanh | - Nêu được vai trò của sản xuất kinh doanh. - Nhận biết được một số mô hình sản xuất kinh doanh và đặc điểm của nó. - Lựa chọn được mô hình kinh tế thích hợp trong tương lai đối với bản thân. |
Tín dụng và cách sử dụng các dịch vụ tín dụng | - Nêu được khái niệm, đặc điểm và vai trò của tín dụng. - Kể tên được một số dịch vụ tín dụng và mô tả đặc điểm của chúng. - Nhận biết được sự chênh lệch giữa chi phí sử dụng tiền mặt và mua tín dụng. - Biết cách sử dụng một số dịch vụ tín dụng một cách có trách nhiệm. |
Lập kế hoạch tài chính cá nhân | - Nêu được khái niệm kế hoạch tài chính cá nhân, các loại kế hoạch tài chính cá nhân và tầm quan trọng của việc lập kế hoạch tài chính cá nhân. - Nhận biết được các bước lập kế hoạch tài chính cá nhân. - Lập được kế hoạch tài chính của cá nhân. - Kiểm soát được tài chính cá nhân. |
Hệ thống chính trị nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam | - Nêu được: + Đặc điểm, cấu trúc, nguyên tắc hoạt động của hệ thống chính trị nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. + Đặc điểm, nguyên tắc tổ chức và hoạt động của bộ máy Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam; chức năng, cơ cấu tổ chức và hoạt động của các cơ quan trong bộ máy Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Hội đồng nhân dân,Uỷ ban nhân dân, Toà án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân. - Phê phán, đấu tranh với những hành vi chống phá Nhà nước và hệ thống chính trị ở nước ta. - Thực hiện được nghĩa vụ công dân trong bảo vệ, xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính trị ở Việt Nam bằng những hành vi cụ thể, phù hợp quy định của pháp luật. |
Pháp luật nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam | - Nêu được: + Khái niệm, đặc điểm, vai trò của pháp luật trong đời sống xã hội. + Hệ thống pháp luật và văn bản pháp luật Việt Nam. + Khái niệm và các hình thức thực hiện pháp luật. - Tự giác thực hiện các quy định của pháp luật. - Phân tích, đánh giá được việc thực hiện pháp luật trong một số tình huống thực tiễn; phê phán các hành vi vi phạm pháp luật. |
Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam | - Nêu được: + Khái niệm, đặc điểm, vị trí của Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. + Nội dung cơ bản của Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 về chính trị, kinh tế, văn hoá, giáo dục, khoa học, công nghệ, môi trường; quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; bộ máy nhà nước. - Thực hiện nghĩa vụ tuân theo Hiến pháp bằng những hành vi cụ thể, phù hợp với lứa tuổi. - Phê phán hành vi vi phạm Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. |
CHUYÊN ĐỀ HỌC TẬP | |
Chuyên đề 10.1:Tình yêu, hôn nhân, gia đình | - Trình bày được thế nào là tình yêu chân chính và một số điều cần tránh trong tình yêu. - Nêu được khái niệm hôn nhân và các quy định của pháp luật về điều kiện kết hôn. - Nêu được khái niệm gia đình và các chức năng của gia đình. - Nêu được những điểm cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình ở nước ta hiện nay. - Trình bày được các yếu tố xây dựng gia đình hạnh phúc. - Xác định được trách nhiệm của các thành viên trong mối quan hệ gia đình. - Thực hiện được trách nhiệm của bản thân trong gia đình. |
Chuyên đề 10.2: Mô hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhỏ | - Nêu được thế nào là doanh nghiệp nhỏ; những thuận lợi, khó khăn của doanh nghiệp nhỏ; các lĩnh vực kinh doanh thích hợp với doanh nghiệp nhỏ. - Nhận biết được mục tiêu và các nhân tố ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh trong một doanh nghiệp nhỏ cụ thể. - Lập được quy trình tổ chức, hoạt động của doanh nghiệp nhỏ. - Phân tích được những bài học thành công và thất bại trong quá trình sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp nhỏ cụ thể. - Yêu thích hoạt động sản xuất kinh doanh; chủ động học hỏi quy trình sản xuất kinh doanh và những bài học thành công của doanh nghiệp. |
Chuyên đề 10.3: Một số vấn đề về pháp luật hình sự | - Nêu được khái niệm, các nguyên tắc của pháp luật hình sự và nội dung cơ bản của pháp luật hình sự liên quan đến người chưa thành niên. - Nhận biết được tác hại, hậu quả của hành vi vi phạm pháp luật hình sự trong các tình huống đơn giản thường gặp. - Nêu được ý kiến phân tích, đánh giá trong thảo luận, tranh luận về một số vấn đề đơn giản, thường gặp liên quan đến pháp luật hình sự. - Tích cực, chủ động vận động người khác chấp hành các quy định của pháp luật hình sự. |
Theo đó, học sinh lớp 10 được học khái niệm và các hình thức thực hiện pháp luật, trong đó có hình thức sử dụng pháp luật.
Quý khách cần hỏi thêm thông tin về có thể đặt câu hỏi tại đây.