Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024 quy định mới về thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý nợ xấu như thế nào?

Nội dung chính

• Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024 quy định mới về thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý nợ xấu như thế nào?
• Thứ tự thanh toán đối với trường hợp một tài sản được dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ như thế nào?
• Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024 khi nào phát sinh hiệu lực thi hành?

Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024 quy định mới về thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý nợ xấu như thế nào?

Vấn đề về xử lý nợ xấu của tổ chức tín dụng đã được quy định tại Nghị quyết 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng. Tuy nhiên, tại thời điểm hiện tại thực hiện Nghị quyết 63/2022/QH15 thì Nghị quyết 42/2017/QH14 đã hết hiệu lực thi hành từ 01/01/2024.

Tuy trước đây đã có quy định về xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng nhưng quy định về thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý nợ xấu vẫn chưa được thể hiện.

Nợ xấu được hiểu tại Dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) là hai khoản sau:

- Nợ xấu của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài bao gồm khoản nợ xấu đang hạch toán trong bảng cân đối kế toán theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, khoản nợ xấu đã sử dụng dự phòng rủi ro để xử lý nhưng chưa thu hồi được nợ và đang theo dõi ngoài bảng cân đối kế toán;

- Nợ xấu mà tổ chức mua bán, xử lý nợ đã mua của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài nhưng chưa thu hồi được nợ.

Theo đó, tại Điều 199 Dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) đã thể chế hóa quy định về thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý nợ xấu như sau:

Thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu

1. Số tiền thu được từ xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu được phân chia theo thứ tự ưu tiên sau đây:

a) Chi phí bảo quản tài sản bảo đảm;

b) Chi phí thu giữ và chi phí xử lý tài sản bảo đảm;

c) Án phí của bản án, quyết định của Tòa án liên quan đến việc xử lý tài sản bảo đảm;

d) Khoản thuế, lệ phí trực tiếp liên quan đến việc chuyển nhượng tài sản bảo đảm đó gồm thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ;

đ) Nghĩa vụ nợ được bảo đảm cho tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán, xử lý nợ;

e) Nghĩa vụ khác không có bảo đảm theo quy định của pháp luật.

2. Trường hợp một tài sản được dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ thì thứ tự ưu tiên thanh toán giữa các bên cùng nhận bảo đảm thực hiện theo quy định của pháp luật về dân sự và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Như vậy, Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024 đã thống nhất khi xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu thực hiện phân chia theo thứ tự ưu tiên sau đây:

(1) Chi phí bảo quản tài sản bảo đảm;

(2) Chi phí thu giữ và chi phí xử lý tài sản bảo đảm;

(3) Án phí của bản án, quyết định của Tòa án liên quan đến việc xử lý tài sản bảo đảm;

(4) Khoản thuế, lệ phí trực tiếp liên quan đến việc chuyển nhượng tài sản bảo đảm đó gồm thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ;

(5) Nghĩa vụ nợ được bảo đảm cho tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán, xử lý nợ;

(6) Nghĩa vụ khác không có bảo đảm theo quy định của pháp luật.

Đối với trường hợp một tài sản được dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ thì thứ tự ưu tiên thanh toán giữa các bên cùng nhận bảo đảm thực hiện theo quy định của pháp luật dân sự và quy định khác có liên quan.

Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024 quy định mới về thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý nợ xấu như thế nào? (Hình từ Internet)

Thứ tự thanh toán đối với trường hợp một tài sản được dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ như thế nào?

Căn cứ theo quy định tại Điều 308 Bộ luật dân sự 2015 thì thứ tự ưu tiên thanh toán đối với trường hợp một tài sản được dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ như sau:

- Trường hợp các biện pháp bảo đảm đều phát sinh hiệu lực đối kháng với người thứ ba thì thứ tự thanh toán được xác định theo thứ tự xác lập hiệu lực đối kháng;

- Trường hợp có biện pháp bảo đảm phát sinh hiệu lực đối kháng với người thứ ba và có biện pháp bảo đảm không phát sinh hiệu lực đối kháng với người thứ ba thì nghĩa vụ có biện pháp bảo đảm có hiệu lực đối kháng với người thứ ba được thanh toán trước;

- Trường hợp các biện pháp bảo đảm đều không phát sinh hiệu lực đối kháng với người thứ ba thì thứ tự thanh toán được xác định theo thứ tự xác lập biện pháp bảo đảm.

Lưu ý: Các bên có thể thỏa thuận thay đổi thứ tự ưu tiên thanh toán cho nhau. Bên thế quyền ưu tiên thanh toán chỉ được ưu tiên thanh toán trong phạm vi bảo đảm của bên mà mình thế quyền.

Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024 khi nào phát sinh hiệu lực thi hành?

Về hiệu lực thi hành (Điều 209), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã có văn bản số 358/NHNN-PC đề xuất chỉnh lý quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 209 về hiệu lực thi hành của dự thảo Luật như sau:

1. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 07 năm 2024, trừ quy định tại khoản 2 Điều này.

2. Khoản 3 Điều 200 và khoản 15 Điều 210 của Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2025.

UBTVQH thống nhất với đề nghị của Cơ quan soạn thảo; đề nghị Chính phủ khẩn trương xây dựng, ban hành các văn bản hướng dẫn, bảo đảm có hiệu lực đồng thời với Luật.

Như vậy, nếu không có gì thay đổi, theo như quy định về hiệu lực thi hành được chính thức thông qua thì Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi 2024 sẽ có hiệu lực thi hành từ 01 tháng 07 năm 2024, trừ khoản 3 Điều 200 và khoản 15 Điều 210 Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2025.