Hướng dẫn chuyên môn về giảm thiểu tình trạng hôn nhân cận huyết thống và tảo hôn trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi?

Nội dung chính

• Mục tiêu và địa bàn thực hiện hướng dẫn chuyên môn về giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi là gì?
• Nhiệm vụ giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được thực hiện như thế nào?
• Tổ chức thực hiện giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi như thế nào?

Bộ Y tế ban hành Quyết định 2621/QĐ-BYT năm 2023 hướng dẫn chuyên môn về giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi thuộc Tiểu dự án 2, Dự án 9, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025.

Mục tiêu và địa bàn thực hiện hướng dẫn chuyên môn về giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi là gì?

Tại mục I, II Hướng dẫn ban hành kèm Quyết định 2621/QĐ-BYT năm 2023 quy định:

Để triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ của Tiểu dự án 2 - Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi thuộc Dự án 9 Đầu tư phát triển nhóm dân tộc thiểu số rất ít người và nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 (viết gọn vùng ĐBDTTS&MN); Bộ Y tế hướng dẫn chuyên môn về giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, như sau:

- Mục tiêu: Nâng cao năng lực cho cán bộ dự án trong việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ của Tiểu dự án 2 góp phần thực hiện mục tiêu giảm bình quân 2% - 3%/năm số cặp tảo hôn và 3%-5%/năm số cặp kết hôn cận huyết thống đối với các địa bàn, dân tộc thiểu số có tỷ lệ tảo hôn, kết hôn cận huyết thống cao.

- Địa bàn: Tại 51 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo Quyết định 861/QĐ-TTg năm 2021

- Đối tượng sử dụng hướng dẫn: Cán bộ quản lý, tổ chức thực hiện dự án.

Hướng dẫn chuyên môn về giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi? (Hình internet)

Nhiệm vụ giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được thực hiện như thế nào?

Tại mục III Hướng dẫn ban hành kèm Quyết định 2621/QĐ-BYT năm 2023 quy định Bộ Y tế hướng dẫn chuyên môn về giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi thông qua các nhiệm vụ sau:

- Truyền thông nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi:

+ Các hoạt động truyền thông vận động về phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống

+ Các hoạt động truyền thông, giáo dục cho các đối tượng có liên quan trực tiếp đến tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống..

- Nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý, tổ chức thực hiện dự án:

+ Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng truyền thông, vận động các nội dung về hôn nhân, gia đình, tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống...;

+ Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng về cung cấp các dịch vụ về chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe bà mẹ, trẻ em, dân số - kế hoạch hóa gia đình, dinh dưỡng, phát triển thể chất

- Nâng cao hiệu lực thực thi pháp luật về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống

+ Xây dựng quy chế, hương ước, quy ước, cam kết, thực thi các biện pháp can thiệp khi vi phạm pháp luật về Hôn nhân và gia đình;

+ Các tổ chức, đơn vị xây dựng kế hoạch, tổ chức, thực hiện giám sát đánh giá việc thực hiện pháp luật của nhà nước liên quan đến tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống;

- Các hoạt động nghiên cứu, khảo sát, đánh giá:

+ Tổ chức nghiên cứu, khảo sát đầu vào để thu thập thông tin về thực trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống tại địa bàn triển khai; nhận thức và kỹ năng của cán bộ quản lý, cán bộ truyền thông...

+ Định kỳ sơ kết, tổng kết đánh giá kết quả triển khai thực hiện các hoạt động dự án tại các cấp.

- Mô hình can thiệp giảm tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống:

+ Tổ chức các hoạt động truyền thông vận động, truyền thông chuyển đổi hành vi theo hướng dẫn tại Mục 1. Truyền thông nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi;

+ Thực hiện tư vấn tại cộng đồng, tư vấn trực tiếp cho các đối tượng là vị thành niên, thanh niên có nguy cơ tảo hôn, kết hôn cận huyết thống tại địa bàn;

+ Đưa nội dung giáo dục về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vào các chương trình, hoạt động của công tác dân số đang triển khai cho học sinh trong trường học trung học tại khu vực triển khai dự án

Tổ chức thực hiện giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi như thế nào?

Tại mục III Hướng dẫn ban hành kèm Quyết định 2621/QĐ-BYT năm 2023 quy định các công việc Bộ Y tế giao Tổng cục Dân số - KHHGĐ (sau này là Cục Dân số) phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động người dân và cộng đồng thực hiện nghiêm các quy định về cấm tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; thanh niên không tảo hôn, không kết hôn cận huyết.

- Huy động các đoàn thể, bộ đội biên phòng ở vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc, biên giới, hải đảo tham gia giải quyết tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống;

- Cung cấp dịch vụ về tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn; sàng lọc trước sinh và sơ sinh; kế hoạch hóa gia đình.

Đồng thời, Bộ Y tế cũng đã giao Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em tham gia xây dựng các tài liệu truyền thông về CSSKSS, giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết.

Bên cạnh đó giao Viện Dinh dưỡng xây dựng, phổ biến các tài liệu truyền thông, hướng dẫn cộng đồng về dinh dưỡng hợp lý cho trẻ vị thành niên, phụ nữ lứa tuổi sinh đẻ, phụ nữ mang thai, cho con bú và chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ dưới 5 tuổi.

Và yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành phố phối hợp với các sở, ngành, UBND cấp huyện chỉ đạo cơ quan cấp dưới thực hiện các nội dung chuyên môn thuộc Tiểu dự án.