Hệ thống kiểm soát nội bộ là gì? Hệ thống kiểm soát nội bộ của tổ chức tín dụng phải bảo đảm yêu cầu nào?

Nội dung chính

• Để khai trương hoạt động thì tổ chức tín dụng phải có hệ thống kiểm soát nội bộ đúng không?
• Hệ thống kiểm soát nội bộ là gì? Hệ thống kiểm soát nội bộ của tổ chức tín dụng phải bảo đảm yêu cầu nào?
• Ai có nghĩa vụ thiết lập, duy trì hệ thống kiểm soát nội bộ của tổ chức tín dụng?

Để khai trương hoạt động thì tổ chức tín dụng phải có hệ thống kiểm soát nội bộ đúng không?

Điều kiện để tổ chức tín dụng khai trương hoạt động được quy định tại khoản 2 Điều 26 Luật Các tổ chức tín dụng 2010 như sau:

Điều kiện khai trương hoạt động

...

2. Để khai trương hoạt động, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được cấp Giấy phép phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Đã đăng ký Điều lệ tại Ngân hàng Nhà nước;

b) Có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, có đủ vốn điều lệ, vốn được cấp, có kho tiền đủ điều kiện theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, có trụ sở đủ điều kiện bảo đảm an toàn tài sản và phù hợp với yêu cầu hoạt động ngân hàng;

c) Có cơ cấu tổ chức, bộ máy quản trị, điều hành, kiểm toán nội bộ, quản lý rủi ro, hệ thống kiểm soát nội bộ phù hợp với loại hình hoạt động theo quy định của Luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan;

d) Có hệ thống công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu quản lý, quy mô hoạt động;

đ) Có quy chế quản lý nội bộ về tổ chức, hoạt động của Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên, Ban kiểm soát, Tổng giám đốc (Giám đốc), các phòng, ban chuyên môn nghiệp vụ tại trụ sở chính; quy chế nội bộ về quản lý rủi ro; quy chế về quản lý mạng lưới;

e) Vốn điều lệ, vốn được cấp bằng đồng Việt Nam phải được gửi đầy đủ vào tài khoản phong tỏa không hưởng lãi mở tại Ngân hàng Nhà nước ít nhất 30 ngày trước ngày khai trương hoạt động. Vốn điều lệ, vốn được cấp được giải tỏa khi tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đã khai trương hoạt động;

g) Đã công bố thông tin hoạt động theo quy định tại Điều 25 của Luật này.

...

Theo đó, để khai trương hoạt động thì tổ chức tín dụng phải đáp ứng những điều kiện được quy định tại khoản 2 Điều 26 nêu trên.

Trong đó phải có hệ thống kiểm soát nội bộ phù hợp với loại hình hoạt động của tổ chức tín dụng theo quy định.

Hệ thống kiểm soát nội bộ (Hình từ Internet)

Hệ thống kiểm soát nội bộ là gì? Hệ thống kiểm soát nội bộ của tổ chức tín dụng phải bảo đảm yêu cầu nào?

Quy định về hệ thống kiểm soát nội bộ tại Điều 40 Luật Các tổ chức tín dụng 2010 như sau:

Hệ thống kiểm soát nội bộ

1. Hệ thống kiểm soát nội bộ là tập hợp các cơ chế, chính sách, quy trình, quy định nội bộ, cơ cấu tổ chức của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được xây dựng phù hợp với hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước và được tổ chức thực hiện nhằm bảo đảm phòng ngừa, phát hiện, xử lý kịp thời rủi ro và đạt được yêu cầu đề ra.

2. Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ để bảo đảm các yêu cầu sau đây:

a) Hiệu quả và an toàn trong hoạt động; bảo vệ, quản lý, sử dụng an toàn, hiệu quả tài sản và các nguồn lực;

b) Hệ thống thông tin tài chính và thông tin quản lý trung thực, hợp lý, đầy đủ và kịp thời;

c) Tuân thủ pháp luật và các quy chế, quy trình, quy định nội bộ.

3. Hoạt động của hệ thống kiểm soát nội bộ của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải được kiểm toán nội bộ, tổ chức kiểm toán độc lập đánh giá định kỳ.

Theo quy định trên, hệ thống kiểm soát nội bộ là tập hợp các cơ chế, chính sách, quy trình, quy định nội bộ, cơ cấu tổ chức của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được xây dựng phù hợp với hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước.

Hệ thống kiểm soát nội bộ được tổ chức thực hiện nhằm bảo đảm phòng ngừa, phát hiện, xử lý kịp thời rủi ro và đạt được yêu cầu đề ra.

Hệ thống kiểm soát nội bộ của tổ chức tín dụng phải bảo đảm những yêu cầu sau:

- Hiệu quả và an toàn trong hoạt động; bảo vệ, quản lý, sử dụng an toàn, hiệu quả tài sản và các nguồn lực.

- Hệ thống thông tin tài chính và thông tin quản lý trung thực, hợp lý, đầy đủ và kịp thời.

- Tuân thủ pháp luật và các quy chế, quy trình, quy định nội bộ.

Ai có nghĩa vụ thiết lập, duy trì hệ thống kiểm soát nội bộ của tổ chức tín dụng?

Người có nghĩa vụ thiết lập, duy trì hệ thống kiểm soát nội bộ của tổ chức tín dụng được quy định tại khoản 3 Điều 49 Luật Các tổ chức tín dụng 2010 như sau:

Quyền, nghĩa vụ của Tổng giám đốc (Giám đốc)

1. Tổ chức thực hiện nghị quyết, quyết định của Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên.

2. Quyết định các vấn đề thuộc thẩm quyền liên quan đến hoạt động kinh doanh hằng ngày của tổ chức tín dụng.

3. Thiết lập, duy trì hệ thống kiểm soát nội bộ hoạt động có hiệu quả.

4. Lập và trình Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên thông qua hoặc để báo cáo cấp có thẩm quyền thông qua báo cáo tài chính. Chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung thực của báo cáo tài chính, báo cáo thống kê, số liệu quyết toán và các thông tin tài chính khác.

...

12. Kiến nghị phương án sử dụng lợi nhuận, xử lý lỗ trong kinh doanh của tổ chức tín dụng.

13. Tuyển dụng lao động; quyết định lương, thưởng của người lao động theo thẩm quyền.

14. Các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định tại Điều lệ của tổ chức tín dụng.

Như vậy, Tổng giám đốc (Giám đốc) của tổ chức tín dụng là người có nghĩa vụ thiết lập, duy trì hệ thống kiểm soát nội bộ hoạt động có hiệu quả của tổ chức này.