Giám sát hệ thống thanh toán quan trọng là gì? Việc giám sát hệ thống thanh toán quan trọng được thực hiện theo nguyên tắc gì?

Nội dung chính

• Giám sát hệ thống thanh toán quan trọng là gì?
• Việc giám sát hệ thống thanh toán quan trọng được thực hiện theo nguyên tắc gì?
• Các thông tin phục vụ công tác giám sát các hệ thống thanh toán quan trọng được thu thập từ những nguồn nào?

Giám sát hệ thống thanh toán quan trọng là gì?

Căn cứ theo quy định tại khoản 5 Điều 3 Thông tư 41/2024/TT-NHNN có định nghĩa về giám sát hệ thống thanh toán quan trọng như sau:

Giải thích từ ngữ

...

4. Tổ chức vận hành hệ thống thanh toán quan trọng (sau đây gọi là tổ chức vận hành) là tổ chức trực tiếp vận hành hệ thống thanh toán ngoại tệ; hệ thống thanh toán tiền giao dịch chứng khoán; hệ thống bù trừ, chuyển mạch giao dịch tài chính.

5. Giám sát hệ thống thanh toán quan trọng là việc theo dõi hoạt động của hệ thống thanh toán quan trọng; kiểm tra, đánh giá hệ thống thanh toán quan trọng và đưa ra cảnh báo, khuyến nghị (nếu cần thiết) để góp phần tăng cường đảm bảo sự hoạt động ổn định, an toàn của các hệ thống thanh toán quan trọng trong nền kinh tế.

6. Giám sát hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán là việc theo dõi hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán; kiểm tra, đánh giá hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán và đưa ra cảnh báo, khuyến nghị (nếu cần thiết).

Như vậy, giám sát hệ thống thanh toán quan trọng là việc theo dõi hoạt động của hệ thống thanh toán quan trọng; kiểm tra, đánh giá hệ thống thanh toán quan trọng và đưa ra cảnh báo, khuyến nghị (nếu cần thiết).

Việc giám sát hệ thống thanh toán quan trọng góp phần tăng cường đảm bảo sự hoạt động ổn định, an toàn của các hệ thống thanh toán quan trọng trong nền kinh tế.

Lưu ý: Theo khoản 21 Điều 3 Nghị định 52/2024/NĐ-CP thì hệ thống thanh toán được xem là hệ thống thanh toán quan trọng khi đáp ứng được ít nhất một trong các tiêu chí sau đây:

- Là hệ thống thanh toán duy nhất hoặc chiếm tỷ trọng lớn so với tổng giá trị thanh toán của các hệ thống thanh toán cùng loại; hoặc

- Là hệ thống xử lý các giao dịch thanh toán giá trị cao; hoặc

- Là hệ thống được sử dụng để quyết toán cho các hệ thống thanh toán khác hoặc cho các giao dịch trên thị trường tài chính.

Giám sát hệ thống thanh toán quan trọng là gì? Việc giám sát hệ thống thanh toán quan trọng được thực hiện theo nguyên tắc gì? (Hình từ Internet)

Việc giám sát hệ thống thanh toán quan trọng được thực hiện theo nguyên tắc gì?

Căn cứ theo khoản 2 Điều 33 Nghị định 52/2024/NĐ-CP quy định như sau:

Giám sát các hệ thống thanh toán quan trọng trong nền kinh tế

1. Ngân hàng Nhà nước ban hành các quy định về giám sát và thực hiện giám sát các hệ thống thanh toán quan trọng trong nền kinh tế để góp phần tăng cường đảm bảo sự hoạt động ổn định, an toàn của các hệ thống thanh toán quan trọng trong nền kinh tế.

2. Ngân hàng Nhà nước xác định các hệ thống thanh toán quan trọng chịu sự giám sát của Ngân hàng Nhà nước. Ngân hàng Nhà nước giám sát các hệ thống thanh toán quan trọng bằng các biện pháp giám sát từ xa, kiểm tra tại chỗ và các biện pháp khác khi cần thiết theo nguyên tắc không làm cản trở hoạt động bình thường của hệ thống và tổ chức vận hành hệ thống thanh toán quan trọng.

3. Ngân hàng Nhà nước có quyền yêu cầu tổ chức vận hành, ngân hàng quyết toán, các thành viên tham gia hệ thống thanh toán quan trọng cung cấp thông tin liên quan đến hệ thống.

...

Như vậy, việc giám sát hệ thống thanh toán quan trọng được thực hiện theo nguyên tắc không làm cản trở hoạt động bình thường của hệ thống và tổ chức vận hành hệ thống thanh toán quan trọng.

Các thông tin phục vụ công tác giám sát các hệ thống thanh toán quan trọng được thu thập từ những nguồn nào?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 6 Thông tư 41/2024/TT-NHNN thì các thông tin phục vụ công tác giám sát các hệ thống thanh toán quan trọng được thu thập từ những nguồn sau đây:

- Số liệu hoạt động của Hệ thống Thanh toán điện tử liên ngân hàng Quốc gia được thu thập, khai thác từ các hệ thống thông tin có liên quan của Ngân hàng Nhà nước;

- Các báo cáo theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước về chế độ báo cáo thống kê;

- Các báo cáo, thông tin cung cấp của tổ chức vận hành;

- Tài liệu, thông tin, dữ liệu thu thập được thông qua hoạt động kiểm tra tại chỗ;

- Tài liệu, thông tin, dữ liệu thu thập được thông qua hệ thống thông tin giám sát trực tuyến đối với hoạt động của hệ thống thanh toán quan trọng theo yêu cầu từ thực tế giám sát;

- Thông tin phản ánh của các thành viên tham gia hệ thống thanh toán quan trọng, khách hàng sử dụng dịch vụ thanh toán; thông tin phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng;

- Thông tin liên quan đến các hệ thống thanh toán quan trọng do cơ quan có thẩm quyền cung cấp, phản ánh;

- Các thông tin khác phục vụ công tác giám sát các hệ thống thanh toán quan trọng.

Lưu ý: Theo Điều 8 Thông tư 41/2024/TT-NHNN, căn cứ các tài liệu, thông tin, dữ liệu thu thập được nêu trên, Đơn vị giám sát hệ thống thanh toán quan trọng phải xây dựng báo cáo giám sát trình Thống đốc Ngân hàng Nhà nước:

- Báo cáo định kỳ 6 tháng đầu năm, định kỳ năm;

- Báo cáo đột xuất về rủi ro, sự cố phát sinh của hệ thống thanh toán quan trọng.

Đơn vị giám sát đánh giá Hệ thống Thanh toán điện tử liên ngân hàng Quốc gia định kỳ 03 năm một lần và trình Thống đốc Ngân hàng Nhà nước kết quả đánh giá.