Giám định viên tư pháp có bắt buộc là công dân Việt Nam không? Những ai không được bổ nhiệm giám định viên tư pháp?

Nội dung chính

• Giám định viên tư pháp có bắt buộc là công dân Việt Nam không?
• Những ai không được bổ nhiệm giám định viên tư pháp?
• Giám định viên tư pháp được từ chối giám định trong trường hợp nào?

Giám định viên tư pháp có bắt buộc là công dân Việt Nam không?

Việc giám định viên tư pháp có bắt buộc là công dân Việt Nam không, theo quy định tại khoản 1 Điều 7 Luật Giám định tư pháp 2012 như sau:

Tiêu chuẩn bổ nhiệm giám định viên tư pháp

1. Công dân Việt Nam thường trú tại Việt Nam có đủ các tiêu chuẩn sau đây có thể được xem xét, bổ nhiệm giám định viên tư pháp:

a) Có sức khỏe, phẩm chất đạo đức tốt;

b) Có trình độ đại học trở lên và đã qua thực tế hoạt động chuyên môn ở lĩnh vực được đào tạo từ đủ 05 năm trở lên.

Trường hợp người được đề nghị bổ nhiệm giám định viên pháp y, pháp y tâm thần, kỹ thuật hình sự đã trực tiếp giúp việc trong hoạt động giám định ở tổ chức giám định pháp y, pháp y tâm thần, kỹ thuật hình sự thì thời gian hoạt động thực tế chuyên môn từ đủ 03 năm trở lên;

c) Đối với người được đề nghị bổ nhiệm giám định viên tư pháp trong lĩnh vực pháp y, pháp y tâm thần và kỹ thuật hình sự phải có chứng chỉ đã qua đào tạo hoặc bồi dưỡng nghiệp vụ giám định.

...

Theo đó, để trở thành giám định viên tư pháp thì cá nhân phải đáp ứng những điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều 7 nêu trên. Trong đó có điều kiện cá nhân phải là công dân Việt Nam thường trú tại Việt Nam.

Do đó, giám định viên tư pháp bắt buộc là công dân Việt Nam.

Giám định viên tư pháp (Hình từ Internet)

Những ai không được bổ nhiệm giám định viên tư pháp?

Căn cứ khoản 2 Điều 7 Luật Giám định tư pháp 2012, người không được bổ nhiệm giám định viên tư pháp là những người thuộc một trong những trường hợp sau:

(1) Mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.

(2) Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự; đã bị kết án mà chưa được xoá án tích về tội phạm do vô ý hoặc tội phạm ít nghiêm trọng do cố ý; đã bị kết án về tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do cố ý.

(3) Đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính giáo dục tại xã, phường, thị trấn, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc hoặc đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc.

Giám định viên tư pháp được từ chối giám định trong trường hợp nào?

Trường hợp giám định viên tư pháp được từ chối giám định quy định tại khoản 2 Điều 11 Luật Giám định tư pháp 2012, được sửa đổi bởi khoản 7 Điều 1 Luật Giám định tư pháp sửa đổi 2020 như sau:

Quyền và nghĩa vụ của giám định viên tư pháp

1. Thực hiện giám định theo trưng cầu, yêu cầu của người trưng cầu, người yêu cầu giám định hoặc theo sự phân công của cơ quan, tổ chức được trưng cầu, yêu cầu.

2. Từ chối giám định trong trường hợp nội dung trưng cầu, yêu cầu giám định không phù hợp với phạm vi chuyên môn hoặc không có đủ năng lực, điều kiện cần thiết cho việc thực hiện giám định; đối tượng giám định, tài liệu liên quan được cung cấp không đầy đủ hoặc không có giá trị để kết luận giám định tư pháp sau khi đã đề nghị người trưng cầu, người yêu cầu giám định bổ sung, làm rõ nhưng không được đáp ứng; thời gian không đủ để thực hiện giám định; tính độc lập, khách quan của việc thực hiện giám định không được bảo đảm. Trường hợp từ chối giám định thì trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được quyết định trưng cầu hoặc yêu cầu giám định, phải thông báo cho người trưng cầu, người yêu cầu giám định bằng văn bản và nêu rõ lý do.

3. Tham gia các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ giám định, kiến thức pháp luật.

4. Thành lập Văn phòng giám định tư pháp khi có đủ điều kiện quy định tại Điều 15 của Luật này.

5. Thành lập, tham gia hội giám định viên tư pháp theo quy định của pháp luật về hội.

6. Hưởng chế độ, chính sách theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.

7. Các quyền và nghĩa vụ quy định tại Điều 23 và khoản 1 Điều 34 của Luật này.

Như vậy, giám định viên tư pháp được từ chối giám định trong những trường hợp sau:

+ Nội dung trưng cầu, yêu cầu giám định không phù hợp với phạm vi chuyên môn hoặc không có đủ năng lực, điều kiện cần thiết cho việc thực hiện giám định.

+ Đối tượng giám định, tài liệu liên quan được cung cấp không đầy đủ hoặc không có giá trị để kết luận giám định tư pháp sau khi đã đề nghị người trưng cầu, người yêu cầu giám định bổ sung, làm rõ nhưng không được đáp ứng.

+ Thời gian không đủ để thực hiện giám định.

+ Tính độc lập, khách quan của việc thực hiện giám định không được bảo đảm.

Lưu ý: Trường hợp từ chối giám định thì trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được quyết định trưng cầu hoặc yêu cầu giám định, giám định viên tư pháp phải thông báo cho người trưng cầu, người yêu cầu giám định bằng văn bản và nêu rõ lý do.