Doanh nghiệp có thể tự lựa chọn phương pháp trích khấu hao tài sản cố định cho doanh nghiệp mình không?

Nội dung chính

• Có những phương pháp trích khấu hao tài sản cố định nào?
• Doanh nghiệp có thể tự lựa chọn phương pháp trích khấu hao tài sản cho doanh nghiệp mình không?
• Doanh nghiệp đã thông báo phương pháp trích khấu hao tài sản cố định thì có cần thông báo lại hay không?

Có những phương pháp trích khấu hao tài sản cố định nào?

Căn cứ khoản 1 Điều 13 Thông tư 45/2013/TT-BTC có quy định các phương pháp trích khấu hao tài sản cố định gồm:

"Điều 13. Phương pháp trích khấu hao tài sản cố định:

1. Các phương pháp trích khấu hao:

a) Phương pháp khấu hao đường thẳng.

b) Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần có điều chỉnh.

c) Phương pháp khấu hao theo số lượng, khối lượng sản phẩm."

Phương pháp trích khấu hao tài sản cố định cho doanh nghiệp (Hình từ Internet)

Doanh nghiệp có thể tự lựa chọn phương pháp trích khấu hao tài sản cho doanh nghiệp mình không?

Tại khoản 2, khoản 3 và khoản 4 Điều 13 Thông tư 45/2013/TT-BTC có quy định về quyền lựa chọn các phương pháp trích khấu hao tài sản của doanh nghiệp như sau:

"Điều 13. Phương pháp trích khấu hao tài sản cố định:

[...]

2. Căn cứ khả năng đáp ứng các điều kiện áp dụng quy định cho từng phương pháp trích khấu hao tài sản cố định, doanh nghiệp được lựa chọn các phương pháp trích khấu hao phù hợp với từng loại tài sản cố định của doanh nghiệp:

a) Phương pháp khấu hao đường thẳng là phương pháp trích khấu hao theo mức tính ổn định từng năm vào chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp của tài sản cố định tham gia vào hoạt động kinh doanh.

Doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả kinh tế cao được khấu hao nhanh nhưng tối đa không quá 2 lần mức khấu hao xác định theo phương pháp đường thẳng để nhanh chóng đổi mới công nghệ. Tài sản cố định tham gia vào hoạt động kinh doanh được trích khấu hao nhanh là máy móc, thiết bị; dụng cụ làm việc đo lường, thí nghiệm; thiết bị và phương tiện vận tải; dụng cụ quản lý; súc vật, vườn cây lâu năm. Khi thực hiện trích khấu hao nhanh, doanh nghiệp phải đảm bảo kinh doanh có lãi. Trường hợp doanh nghiệp trích khấu hao nhanh vượt 2 lần mức quy định tại khung thời gian sử dụng tài sản cố định nêu tại Phụ lục 1 kèm theo Thông tư này, thì phần trích vượt mức khấu hao nhanh (quá 2 lần) không được tính vào chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập trong kỳ.

b) Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần có điều chỉnh:

Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần có điều chỉnh được áp dụng đối với các doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực có công nghệ đòi hỏi phải thay đổi, phát triển nhanh.

TSCĐ tham gia vào hoạt động kinh doanh được trích khấu hao theo phương pháp số dư giảm dần có điều chỉnh phải thoả mãn đồng thời các điều kiện sau:

- Là tài sản cố định đầu tư mới (chưa qua sử dụng);

- Là các loại máy móc, thiết bị; dụng cụ làm việc đo lường, thí nghiệm.

c) Phương pháp khấu hao theo số lượng, khối lượng sản phẩm:

Tài sản cố định tham gia vào hoạt động kinh doanh được trích khấu hao theo phương pháp này là các loại máy móc, thiết bị thỏa mãn đồng thời các điều kiện sau:

- Trực tiếp liên quan đến việc sản xuất sản phẩm;

- Xác định được tổng số lượng, khối lượng sản phẩm sản xuất theo công suất thiết kế của tài sản cố định;

- Công suất sử dụng thực tế bình quân tháng trong năm tài chính không thấp hơn 100% công suất thiết kế.

Nội dung của các phương pháp trích khấu hao được quy định chi tiết tại Phụ lục 2 ban hành kèm theo Thông tư này.

3. Doanh nghiệp tự quyết định phương pháp trích khấu hao, thời gian trích khấu hao TSCĐ theo quy định tại Thông tư này và thông báo với cơ quan thuế trực tiếp quản lý trước khi bắt đầu thực hiện.

4. Phương pháp trích khấu hao áp dụng cho từng TSCĐ mà doanh nghiệp đã lựa chọn và thông báo cho cơ quan thuế trực tiếp quản lý phải được thực hiện nhất quán trong suốt quá trình sử dụng TSCĐ. Trường hợp đặc biệt cần thay đổi phương pháp trích khấu hao, doanh nghiệp phải giải trình rõ sự thay đổi về cách thức sử dụng TSCĐ để đem lại lợi ích kinh tế cho doanh nghiệp. Mỗi tài sản cố định chỉ được phép thay đổi một lần phương pháp trích khấu hao trong quá trình sử dụng và phải thông báo bằng văn bản cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp."

Đồng thời, khoản 2.2 Điều 6 Thông tư 78/2014/TT-BTC, được sửa đổi bởi Điều 4 Thông tư 96/2015/TT-BTC có quy định như sau:

"...Doanh nghiệp thực hiện thông báo phương pháp trích khấu hao tài sản cố định mà doanh nghiệp lựa chọn áp dụng với cơ quan thuế trực tiếp quản lý trước khi thực hiện trích khấu hao (ví dụ: thông báo lựa chọn thực hiện phương pháp khấu hao đường thẳng...). Hàng năm doanh nghiệp trích khấu hao tài sản cố định theo quy định hiện hành của Bộ Tài chính về chế độ quản lý, sử dụng và trích khấu hao tài sản cố định kể cả trường hợp khấu hao nhanh (nếu đáp ứng điều kiện)....".

Như vậy, doanh nghiệp hoàn toàn có quyền lựa chọn phương pháp trích khấu hao tài sản phù hợp với từng loại tài sản cố định của doanh nghiệp.

Đồng thời, sau khi lựa chọn được phương pháp trích khấu hao tài sản cố định phù hợp, doanh nghiệp phải thông báo với cơ quan thuế trực tiếp quản lý trước khi bắt đầu thực hiện. Phương pháp này phải được thực hiện nhất quán trong suốt quá trình sử dụng tài sản cố định.

Doanh nghiệp đã thông báo phương pháp trích khấu hao tài sản cố định thì có cần thông báo lại hay không?

Tham khảo Công văn 54037/CT-HTr năm 2014 khấu hao tài sản cố định do Cục thuế thành phố Hà Nội ban hành "...

"- Về trích khấu hao nhanh đối với TSCĐ:

Công ty đã thông báo với cơ quan Thuế quản lý trực tiếp phương pháp trích khấu hao TSCĐ theo phương pháp đường thẳng thì thực hiện ổn định từng năm. Trường hợp Công ty hoạt động có hiệu quả kinh tế cao thì được khấu hao nhanh theo quy định tại tiết a Điều 13 Thông tư số 45/2013/TT-BTC ngày 25/4/2013 của Bộ Tài chính để nhanh chóng đổi mới công nghệ, mức trích khấu hao nhanh không quá 2 lần mức khấu hao xác định theo phương pháp đường thẳng, khi thực hiện trích khấu hao nhanh Công ty phải đảm bảo kinh doanh có lãi. Trường hợp trong năm tài chính thực hiện trích khấu hao nhanh mà bị lỗ thì Công ty không được trích khấu hao nhanh mà phải trích khấu hao theo phương pháp đường thẳng.

Đối với các TSCĐ đã thông báo với cơ quan Thuế quản lý trực tiếp theo đúng quy định mà không có sự thay đổi phương pháp trích khấu hao thì Công ty không phải thông báo lại với cơ quan Thuế."

Theo đó, có thể thấy cơ quan nhà nước khuyến khích doanh nghiệp thực hiện trích khấu hao tài sản cố định theo phương pháp đã thông báo một cách ổn định từng năm.

Đối với các tài sản cố định đã thông báo với cơ quan Thuế quản lý trực tiếp theo đúng quy định mà không có sự thay đổi phương pháp trích khấu hao thì Công ty không phải thông báo lại với cơ quan Thuế.

Tuy nhiên, bạn có thể liên hệ trực tiếp với cơ quan thuế ở địa phương mình để có thể tìm hiểu được quan điểm xử lý cụ thể tại địa phương.