Con cái có được từ chối nhận di sản thừa kế khi biết cha, mẹ để khoản nợ phải thanh toán trước khi mất hay không?

Nội dung chính

• Con cái có được từ chối nhận di sản thừa kế khi biết cha, mẹ để khoản nợ phải thanh toán trước khi mất hay không?
• Con cái sẽ không được hưởng di sản thừa kế của cha, mẹ trong trường hợp nào?
• Ba mẹ có được truất quyền hưởng di sản thừa kế của con cái hay không?

Con cái có được từ chối nhận di sản thừa kế khi biết cha, mẹ để khoản nợ phải thanh toán trước khi mất hay không?

Theo Điều 70 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định nghĩa vụ của con cái. Trong đó, con cái không có nghĩa vụ phải trả nợ thay cho cha mẹ. Tuy nhiên, khi nhận thừa kế từ cha mẹ thì những người thừa kế lại phải có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại.

Theo Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về việc từ chối nhận di sản thừa kế như sau:

Từ chối nhận di sản

1. Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.

2. Việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản và gửi đến người quản lý di sản, những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản để biết.

3. Việc từ chối nhận di sản phải được thể hiện trước thời điểm phân chia di sản.

Theo đó, con cái không được quyền từ chối nhận di sản để trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với cha, mẹ cụ thể là nghĩa vụ trả nợ.

Ngoài trường hợp trên, con cái được quyền từ chối nhận di sản thừa kế nhưng việc từ chối phải được thể hiện trước thời điểm phân chia di sản và phải được lập thành văn bản và gửi đến người quản lý di sản, những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản để biết.

Con cái có được từ chối nhận di sản thừa kế khi biết cha, mẹ để khoản nợ phải thanh toán trước khi mất hay không? (Hình từ Internet)

Con cái sẽ không được hưởng di sản thừa kế của cha, mẹ trong trường hợp nào?

Theo Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người không được quyền hưởng di sản như sau:

Người không được quyền hưởng di sản

1. Những người sau đây không được quyền hưởng di sản:

a) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;

b) Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;

c) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;

d) Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

2. Những người quy định tại khoản 1 Điều này vẫn được hưởng di sản, nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.

Theo đó, con cái sẽ không được hưởng di sản thừa kế của cha, mẹ trong những trường hợp sau đây:

- Bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ cha, mẹ, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của cha, mẹ;

- Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng cha, mẹ;

- Bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;

- Có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản cha, mẹ trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của cha, mẹ.

Lưu ý: Trong trường hợp cha, mẹ biết rõ những hành vi trên nhưng vẫn cho con hưởng di sản thừa kế theo di chúc thì người con vẫn được hưởng di sản thừa kế theo như di chúc mà cha, mẹ đã để lại.

Ba mẹ có được truất quyền hưởng di sản thừa kế của con cái hay không?

Theo Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về quyền của người lập di chúc như sau:

Quyền của người lập di chúc

Người lập di chúc có quyền sau đây:

1. Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.

2. Phân định phần di sản cho từng người thừa kế.

3. Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng.

4. Giao nghĩa vụ cho người thừa kế.

5. Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.

Theo đó, cha, mẹ có thể truất quyền hưởng di sản của con cái khi lập di chúc.

Tuy nhiên theo Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc như sau:

Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.

2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.

Theo đó, con chưa thành niên hoặc con thành niên mà không có khả năng lao động vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó.

Lưu ý: Quy định trên không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015.