Có thể khám nghiệm tử thi khi không có sự đồng ý của gia đình người đó trước khi chết hay không?

Nội dung chính

• Ai có thẩm quyền khám nghiệm tử thi?
• Có phải tiến hành chụp hình khi khám nghiệm tử thi không?
• Có thể khám nghiệm tử thi khi không có sự đồng ý của gia đình người đó trước khi chết không?

Ai có thẩm quyền khám nghiệm tử thi?

Căn cứ khoản 1, 2 Điều 202 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định:

Khám nghiệm tử thi

1. Việc khám nghiệm tử thi do giám định viên pháp y tiến hành dưới sự chủ trì của Điều tra viên và phải có người chứng kiến.

Trước khi khám nghiệm tử thi, Điều tra viên phải thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp biết về thời gian và địa điểm tiến hành khám nghiệm để cử Kiểm sát viên kiểm sát việc khám nghiệm tử thi. Kiểm sát viên phải có mặt để kiểm sát việc khám nghiệm tử thi.

2. Giám định viên kỹ thuật hình sự có thể được mời tham gia khám nghiệm tử thi để phát hiện, thu thập dấu vết phục vụ việc giám định.

Theo đó, người tiến hành khám nghiệm tử thi do giám định viện pháp y tiến hành dưới sự chủ trì của Điều tra viên và phải có người chứng kiến.

Trường hợp có lời mời, giám định viên kỹ thuật hình sự có thể tham gia khám nghiệm tử thi để phát hiện, thu thập dấu vết phục vụ việc giám định.

Lưu ý: Trước khi bắt đầu, người tiến hành khám nghiệm tử thi phải thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp biết về thời gian và địa điểm tiến hành khám nghiệm để cử Kiểm sát viên kiểm sát việc khám nghiệm tử thi. Kiểm sát viên phải có mặt để kiểm sát việc khám nghiệm tử thi.

Có phải tiến hành chụp hình khi khám nghiệm tử thi không?

Căn cứ khoản 3 Điều 202 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định:

Khám nghiệm tử thi

...

3. Khi khám nghiệm tử thi phải tiến hành chụp ảnh, mô tả dấu vết để lại trên tử thi; chụp ảnh, thu thập, bảo quản mẫu vật phục vụ công tác trưng cầu giám định; ghi rõ kết quả khám nghiệm vào biên bản. Biên bản khám nghiệm tử thi được lập theo quy định tại Điều 178 của Bộ luật này.

4. Trường hợp cần khai quật tử thi thì phải có quyết định của Cơ quan điều tra và thông báo cho người thân thích của người chết biết trước khi tiến hành. Trường hợp người chết không có hoặc không xác định được người thân thích của họ thì thông báo cho đại diện chính quyền xã, phường, thị trấn nơi chôn cất tử thi biết.

Theo đó, khi khám nghiệm tử thi phải tiến hành chụp ảnh, mô tả dấu vết để lại trên tử thi; chụp ảnh, thu thập, bảo quản mẫu vật phục vụ công tác trưng cầu giám định; ghi rõ kết quả khám nghiệm vào biên bản.

Lưu ý: Khi lập biên bản, nội dung biên bản ghi rõ địa điểm, giờ, ngày, tháng, năm tiến hành khám nghiệm tử thi, thời gian bắt đầu và thời gian kết thúc, nội dung của hoạt động khám nghiệm tử thi, người có thẩm quyền tiến hành khám nghiệm, người tham gia khám nghiệm hoặc người liên quan đến hoạt động khiếu nại, yêu cầu hoặc đề nghị khám nghiệm tử thi.

Có phải tiến hành chụp hình khi khám nghiệm tử thi không? (Nguồn: Internet)

Có thể khám nghiệm tử thi khi không có sự đồng ý của gia đình người đó trước khi chết không?

Căn cứ khoản 4 Điều 33 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

Quyền sống, quyền được bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khỏe, thân thể

1. Cá nhân có quyền sống, quyền bất khả xâm phạm về tính mạng, thân thể, quyền được pháp luật bảo hộ về sức khỏe. Không ai bị tước đoạt tính mạng trái luật.

2. Khi phát hiện người bị tai nạn, bệnh tật mà tính mạng bị đe dọa thì người phát hiện có trách nhiệm hoặc yêu cầu cá nhân, cơ quan, tổ chức khác có điều kiện cần thiết đưa ngay đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh nơi gần nhất; cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm thực hiện việc khám bệnh, chữa bệnh theo quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh.

3. Việc gây mê, mổ, cắt bỏ, cấy ghép mô, bộ phận cơ thể người; thực hiện kỹ thuật, phương pháp khám, chữa bệnh mới trên cơ thể người; thử nghiệm y học, dược học, khoa học hay bất cứ hình thức thử nghiệm nào khác trên cơ thể người phải được sự đồng ý của người đó và phải được tổ chức có thẩm quyền thực hiện.

Trường hợp người được thử nghiệm là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc là bệnh nhân bất tỉnh thì phải được cha, mẹ, vợ, chồng, con thành niên hoặc người giám hộ của người đó đồng ý; trường hợp có nguy cơ đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân mà không chờ được ý kiến của những người nêu trên thì phải có quyết định của người có thẩm quyền của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

4. Việc khám nghiệm tử thi được thực hiện khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Có sự đồng ý của người đó trước khi chết;

b) Có sự đồng ý của cha, mẹ, vợ, chồng, con thành niên hoặc người giám hộ nếu không có ý kiến của người đó trước khi chết;

c) Theo quyết định của người đứng đầu cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong trường hợp luật quy định.

Theo đó, việc khám nghiệm tử thi được thực hiện khi thuộc một trong các trường hợp sau:

- Có sự đồng ý của người đó trước khi chết;

- Có sự đồng ý của cha, mẹ, vợ, chồng, con thành niên hoặc người giám hộ nếu không có ý kiến của người đó trước khi chết;

- Theo quyết định của người đứng đầu cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong trường hợp luật quy định.

Như vậy, có thể khám nghiệm tử thi ngay cả khi không có sự đồng ý của gia đình người đó trước khi chết.