Có được tiếp tục làm chủ hộ gia đình khi có biểu hiện tâm thần nhưng chưa có giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền không?

Nội dung chính

• Chủ hộ gia đình là ai?
• Có được tiếp tục làm chủ hộ gia đình khi có biểu hiện tâm thần nhưng chưa có giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền không?
• Khi thay đổi chủ hộ gia đình thì có điều chỉnh thông tin về cư trú của công dân không?

Chủ hộ gia đình là ai?

Chủ hộ gia đình được quy định tại khoản 4 Điều 10 Luật Cư trú 2020 có nêu:

Quyền, nghĩa vụ của chủ hộ và thành viên hộ gia đình về cư trú

...

4. Chủ hộ là người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ do các thành viên hộ gia đình thống nhất đề cử; trường hợp hộ gia đình không có người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ thì chủ hộ là người được các thành viên hộ gia đình thống nhất đề cử; trường hợp các thành viên hộ gia đình không đề cử được thì chủ hộ là thành viên hộ gia đình do Tòa án quyết định.

...

Theo đó, trong trường hợp thông thường thì chủ hộ gia đình là người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ do các thành viên hộ gia đình thống nhất đề cử.

Trường hợp các thành viên hộ gia đình không đề cử được thì chủ hộ gia đình là thành viên hộ gia đình do Tòa án quyết định.

Chủ hộ gia đình (Hình từ Internet)

Có được tiếp tục làm chủ hộ gia đình khi có biểu hiện tâm thần nhưng chưa có giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền không?

Như phân tích ở trên thì chủ hộ gia đình là người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ do các thành viên hộ gia đình thống nhất đề cử. Lúc này, tại Điều 20 Bộ luật Dân sự 2015 có nêu:

Người thành niên

1. Người thành niên là người từ đủ mười tám tuổi trở lên.

2. Người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp quy định tại các điều 22, 23 và 24 của Bộ luật này.

Và Điều 22 Bộ luật Dân sự 2015 có nêu:

Mất năng lực hành vi dân sự

Khi không còn căn cứ tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự thì theo yêu cầu của chính người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.

2. Giao dịch dân sự của người mất năng lực hành vi dân sự phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.

Bên cạnh đó tại Điều 23 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định như sau:

Người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi

1. Người thành niên do tình trạng thể chất hoặc tinh thần mà không đủ khả năng nhận thức, làm chủ hành vi nhưng chưa đến mức mất năng lực hành vi dân sự thì theo yêu cầu của người này, người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần, Tòa án ra quyết định tuyên bố người này là người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi và chỉ định người giám hộ, xác định quyền, nghĩa vụ của người giám hộ.

...

Và Điều 24 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định như sau:

Hạn chế năng lực hành vi dân sự

1. Người nghiện ma túy, nghiện các chất kích thích khác dẫn đến phá tán tài sản của gia đình thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án có thể ra quyết định tuyên bố người này là người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.

Tòa án quyết định người đại diện theo pháp luật của người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự và phạm vi đại diện.

...

Theo đó, người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp tại các Điều 22, 23, 24 nêu trên. Nhưng anh lưu ý là để thuộc 3 Điều này thì phải do Tòa án quyết định tuyên bố chứ không phải tự nhận định từ những chủ thể khác.

Vì vậy, về nguyên tắc khi Tòa chưa tuyên bố gì về bà này thì bà vẫn là người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, đáp ứng điều kiện làm chủ hộ gia đình.

Khi thay đổi chủ hộ gia đình thì có điều chỉnh thông tin về cư trú của công dân không?

Thì theo Điều 26 Luật Cư trú 2020 có quy định như sau:

Điều chỉnh thông tin về cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú

1. Việc điều chỉnh thông tin về cư trú của công dân được thực hiện trong các trường hợp sau đây:

a) Thay đổi chủ hộ;

b) Thay đổi thông tin về hộ tịch so với thông tin đã được lưu trữ trong Cơ sở dữ liệu về cư trú;

c) Thay đổi địa chỉ nơi cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú do có sự điều chỉnh về địa giới đơn vị hành chính, tên đơn vị hành chính, tên đường, phố, tổ dân phố, thôn, xóm, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc, cách đánh số nhà.

...

Theo đó, việc điều chỉnh thông tin về cư trú của công dân được thực hiện trong các trường hợp nêu trên và trong đó có trường hợp thay đổi chủ hộ gia đình.

Hồ sơ điều chỉnh thông tin về cư trú khi thay đổi chủ hộ gia đình bao gồm:

- Tờ khai thay đổi thông tin cư trú;

- Giấy tờ, tài liệu chứng minh việc điều chỉnh thông tin.