Chủ đầu tư dự án nhà ở hình thành trong tương lai có thể là cá nhân và có phải phải thành lập doanh nghiệp hay không?

Nội dung chính

• Nhà ở hình thành trong tương lai được quy định như thế nào?
• Kinh doanh nhà ở hình thành trong tương lai theo các hình thức nào và cần đáp ứng điều kiện gì?
• Chủ đầu tư dự án nhà ở hình thành trong tương lai có được ứng trước tiền của người thuê, mua nhà hay không?

Nhà ở hình thành trong tương lai được quy định như thế nào?

Căn cứ khoản 4 Điều 3 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 quy định về nhà ở hình thành trong tương lai như sau:

"Điều 3. Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

...

Nhà, công trình xây dựng hình thành trong tương lai là nhà, công trình xây dựng đang trong quá trình xây dựng và chưa được nghiệm thu đưa vào sử dụng."

Chủ đầu tư dự án nhà ở hình thành trong tương lai có phải thành lập doanh nghiệp

Kinh doanh nhà ở hình thành trong tương lai theo các hình thức nào và cần đáp ứng điều kiện gì?

Theo Điều 54 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 quy định về quyền kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai như sau:

- Chủ đầu tư dự án bất động sản có quyền bán, cho thuê, cho thuê mua nhà, công trình xây dựng hình thành trong tương lai.

- Việc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà, công trình xây dựng hình thành trong tương lai được thực hiện theo quy định của Chương này, các quy định tương ứng trong Chương II và các quy định khác có liên quan của Luật này.

Và tại Điều 55 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 quy định về điều kiện của bất động sản hình thành trong tương lai được đưa vào kinh doanh như sau:

- Có giấy tờ về quyền sử dụng đất, hồ sơ dự án, thiết kế bản vẽ thi công đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, Giấy phép xây dựng đối với trường hợp phải có Giấy phép xây dựng, giấy tờ về nghiệm thu việc hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật tương ứng theo tiến độ dự án; trường hợp là nhà chung cư, tòa nhà hỗn hợp có mục đích để ở hình thành trong tương lai thì phải có biên bản nghiệm thu đã hoàn thành xong phần móng của tòa nhà đó.

- Trước khi bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai, chủ đầu tư phải có văn bản thông báo cho cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh về việc nhà ở đủ điều kiện được bán, cho thuê mua.

Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh có trách nhiệm trả lời bằng văn bản cho chủ đầu tư về nhà ở đủ điều kiện được bán, cho thuê mua; trường hợp không đủ điều kiện phải nêu rõ lý do.

Như vậy, ta thấy kinh doanh nhà ở hình thành trong tương lai thông qua các hình thức sau: bán, cho thuê, cho thuê mua nhà, công trình xây dựng hình thành trong tương lai và khi thực hiện hoạt động này, chủ đầu tư dự án cần lưu ý các điều kiện đối với các bất động sản này.

Chủ đầu tư dự án nhà ở hình thành trong tương lai có được ứng trước tiền của người thuê, mua nhà hay không?

Theo Điều 57 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 quy định về việc thanh toán trong mua bán, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai như sau:

- Việc thanh toán trong mua bán, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai được thực hiện nhiều lần, lần đầu không quá 30% giá trị hợp đồng, những lần tiếp theo phải phù hợp với tiến độ xây dựng bất động sản nhưng tổng số không quá 70% giá trị hợp đồng khi chưa bàn giao nhà, công trình xây dựng cho khách hàng; trường hợp bên bán, bên cho thuê mua là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì tổng số không quá 50% giá trị hợp đồng.

Trường hợp bên mua, bên thuê mua chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất thì bên bán, bên cho thuê mua không được thu quá 95% giá trị hợp đồng; giá trị còn lại của hợp đồng được thanh toán khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho bên mua, bên thuê mua.

- Chủ đầu tư phải sử dụng tiền ứng trước của khách hàng theo đúng mục đích đã cam kết.

Tuy nhiên khi thực hiện việc thanh toán này thì trước đó chủ đầu tư phải được ngân hàng thương mại bảo lãnh theo khoản 4 Điều 3 Thông tư 11/2022/TT-NHNN (Có hiệu lực ngày 01/04/2023) như sau:

Bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai (sau đây gọi là bảo lãnh nhà ở hình thành trong tương lai) là bảo lãnh ngân hàng, theo đó bên bảo lãnh là ngân hàng thương mại cam kết với bên nhận bảo lãnh là bên mua, bên thuê mua (sau đây gọi là bên mua) về việc sẽ thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho bên được bảo lãnh là chủ đầu tư khi đến thời hạn giao, nhận nhà ở đã cam kết nhưng chủ đầu tư không bàn giao nhà ở cho bên mua mà không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ tài chính theo hợp đồng mua, thuê mua nhà ở đã ký kết; chủ đầu tư phải nhận nợ và hoàn trả cho bên bảo lãnh theo thỏa thuận đã ký. Trường hợp ngân hàng thương mại bảo lãnh trên cơ sở bảo lãnh đối ứng, bên bảo lãnh đối ứng cam kết với ngân hàng thương mại về việc sẽ thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với ngân hàng thương mại khi ngân hàng thương mại phải thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho chủ đầu tư; chủ đầu tư phải nhận nợ và hoàn trả cho bên bảo lãnh đối ứng theo thỏa thuận đã ký.

Như vậy, đối với hoạt động kinh doanh nhà ở hình thành trong tương lai, chủ đầu tư được thực hiện đầu tư theo các hình thức quy định và cần lưu ý đến điều kiện của bất động sản được đưa vào kinh doanh.

Trường hợp chủ đầu tư muốn được nhận tiền ứng trước từ bên thuê, mua nhà ở hình thành trong tương lai thì chủ cần đầu tư cần phải được bảo lãnh của ngân hàng thương mại.

Trước đây, nội dung này quy định tại khoản 3 Điều 1 Thông tư 13/2017/TT-NHNN (Hết hiệu lực ngày 11/04/2023) cụ thể như sau:

Bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai (sau đây gọi là bảo lãnh nhà ở hình thành trong tương lai) là bảo lãnh ngân hàng, theo đó ngân hàng thương mại cam kết với bên mua, bên thuê mua (sau đây gọi là bên mua) về việc sẽ thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho chủ đầu tư khi đến thời hạn giao, nhận nhà ở đã cam kết nhưng chủ đầu tư không bàn giao nhà ở cho bên mua mà không hoàn lại hoặc hoàn lại không đầy đủ số tiền đã nhận ứng trước và các khoản tiền khác theo hợp đồng mua, thuê mua nhà ở đã ký kết cho bên mua; chủ đầu tư phải nhận nợ và hoàn trả cho ngân hàng thương mại.