Chất độc xyanua có thể giết người không? Chất độc xyanua thấm vết thương ngoài da có sao không? Triệu chứng lâm sàng ở người ngộ độc chất độc xyanua?

Nội dung chính

• Chất độc xyanua có thể giết người không?
• Chất độc xyanua thấm qua vết thương ngoài da thì có sao không?
• Triệu chứng lâm sàng của người ngộ độc xyanua là gì?

Chất độc xyanua có thể giết người không?

Theo Quy trình công nghệ tiêu huỷ hoặc tái sử dụng Xyanua được ban hành kèm theo Quyết định 1971/1999/QĐ-BKHCNMT đề cập về chất độc xyanua như sau:

MỞ ĐẦU

Axit xyanhydric và các muối xyanua tan của nó là chất độc rất mạnh, chỉ cần lượng chừng 50 mg là có thể giết chết một người. Tuy nhiên các muối kim loại của Axit xyanhydric lại có vai trò rất lớn trong nhiều ngành công nghiệp:

- Công nghiệp mạ vàng, bạc, đồng hoặc các kim loại khác.

- Công nghiệp khai thác vàng-lấy vàng bằng phương pháp xyanua hoá.

- Công nghiệp sản xuất các pigmen mầu dùng cho ngành công nghiệp sơn, bột vẽ, dệt nhuộm cần các muối xyanua làm nguyên liệu.

- Công nghiệp sản xuất thuốc trừ sâu: xyanit canxi để diệt rệp và côn trùng trong nhà ở.

Trong y dược, axit xyanhydric được dùng ở dạng muối như Hg(CN)2 hay ở thể kết hợp như nước anh đào với tỷ lệ 1% HCN.

Xyanua là một chất loại cực độc nhưng nó lại được sử dụng phổ biến trong sản xuất, vì vậy nếu không có những quy chế chặt chẽ và có tính khả thi trong các khâu nhập khẩu, lưu thông phân phối, bảo quản, sử dụng và kiểm soát ô nhiễm, xyanua có thể gây tác hại lớn cho môi trường và sức khoẻ con người.

...

Theo đó, chất độc xyanya là một loại chất cực độc, tuy nhiên lại được sử dụng rất phổ biến trong sản xuất.

Chất độc xyanua được biết với tên hóa học là Axit xyanhydric và các muối xyanua tan của nó là chất độc rất mạnh, chỉ cần lượng chừng 50 mg là có thể giết chết một người.

Như vậy, chỉ với lượng nhỏ 50 mg chất độc xyanua là có thể giết chết một người.

Chất độc xyanua có thể giết người không? Chất độc xyanua thấm vết thương ngoài da có sao hay không? Triệu chứng lâm sàng ở người ngộ độc chất độc xyanua là gì? (Hình từ Internet)

Chất độc xyanua thấm qua vết thương ngoài da thì có sao không?

Theo hướng dẫn tại tiểu mục 3.1. Mục 3 Phần I Quy trình công nghệ tiêu huỷ hoặc tái sử dụng Xyanua được ban hành kèm theo Quyết định 1971/1999/QĐ-BKHCNMT về độc tính của chất độc xyanua như sau:

I. TÍNH CHẤT LÝ, HOÁ HỌC VÀ ĐỘC TÍNH CỦA AXIT XYANHYDRIC VÀ XYANUA

...

3. Độc tính của axit xyanhydric và các xyanua tan

3.1. Độc tính

- Axit xyanhydric tác dụng lên quá trình hô hấp tế bào bằng cách làm tê liệt các men sắt của xyto erom oxydaza hoặc men đỏ vacbua (Warburg). Do thiếu oxy nên máu trong tĩnh mạch có mầu đỏ thẫm và có những triệu trứng ngạt.

- Axit xyanhydric gây độc nhanh qua đường hô hấp, với liều lượng 0,3mg/1kg trọng lượng cơ thể đã có thể gây chết ngay.

Nồng độ từ 0,12 - 0,15mg/l gây chết từ 30 phút đến 1 giờ.

Qua đường tiêu hoá: liều lượng gây tử vong là 1mg/1 kg trọng lượng cơ thể đối với các muối như KCN, NaCN.

- Axit xyanhydric có thể thâm nhập vào cơ thể rồi gây ngộ độc bằng cách thấm qua các vết thương ngoài da.

Nồng độ cho phép tiếp xúc nhiều lần trong không khí là 10ml/m3 hoặc 11mg/m3 không khí ở 200.

...

Theo đó, chất độc xyanua có thể gây độc cho cơ thể thông qua rất nhiều phương thức:

- Chất độc xyanua (Axit xyanhydric) có thể gây độc nhanh qua đường hô hấp, với liều lượng 0,3mg/1kg trọng lượng cơ thể đã có thể gây chết ngay.

- Qua đường tiêu hoá với liều lượng gây tử vong là 1mg/1 kg trọng lượng cơ thể.

Và chất độc xyanua (Axit xyanhydric) có thể thâm nhập vào cơ thể rồi gây ngộ độc bằng cách thấm qua các vết thương ngoài da.

Do đó, khi sử dụng và tiếp xúc với chất độc xyanua cần phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về bảo hộ để bảo đảm an toàn cho bản thân.

Lưu ý: Nồng độ cho phép tiếp xúc nhiều lần trong không khí là 10ml/m3 hoặc 11mg/m3 không khí ở 200.

Triệu chứng lâm sàng của người ngộ độc xyanua là gì?

Theo tiểu mục 3.2. Mục 3 Phần I Quy trình công nghệ tiêu huỷ hoặc tái sử dụng Xyanua được ban hành kèm theo Quyết định 1971/1999/QĐ-BKHCNMT thì những triệu chứng lâm sàng xuất hiện ở người ngộ độc xyanua gồm:

- Ngộ độc cấp: Xảy ra khi hít phải hay uống phải liều cao HCN.

Ngộ độc xảy ra rất nhanh chóng, các trung tâm hành tuỷ bị tê liệt, người bị nạn bất tỉnh, co giật và các cơ bị cứng. Sự hô hấp bị ngắt quãng và dừng lại, tim đập rất nhanh và không đều, nạn nhân chết sau 1 - 2 phút.

- Ngộ độc bán cấp: Các hiện tượng thường gặp là chóng mặt, buồn nôn, đau đầu, các niêm mạc hô hấp bị kích thích.

Nạn nhân sợ hãi, lo lắng nhưng vẫn còn sáng suốt, sau đó xuất hiện rối loạn thần kinh, co giật, dãn đồng tử, cứng hàm, hiện tượng ngạt bắt đầu, nạn nhân chết sau 20 phút. Nếu cấp cứu kịp thời, nạn nhân không chết nhưng tổn thương tim, tê liệt bộ phận.

- Ngộ độc thường diễn: Xảy ra đối với những người làm việc thường xuyên ở nơi có khí HCN bốc lên.

Các hiện tượng rõ rệt là đau đầu, chóng mặt, nôn và mệt nhọc.