Cán bộ điều tra có quyền áp dụng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt như ghi âm bí mật trong quá trình điều tra hay không?

Nội dung chính

• Cán bộ điều tra có quyền áp dụng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt như ghi âm bí mật trong quá trình điều tra hay không?
• Ai có thẩm quyền yêu cầu áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt?
• Các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt có thể được áp dụng trong thời gian tối đa là bao lâu?

Cán bộ điều tra có quyền áp dụng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt như ghi âm bí mật trong quá trình điều tra hay không?

Căn cứ Điều 223 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 có quy định về các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt bao gồm:

"Điều 223. Các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt

Sau khi khởi tố vụ án, trong quá trình điều tra, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng có thể áp dụng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt:

1. Ghi âm, ghi hình bí mật;

2. Nghe điện thoại bí mật;

3. Thu thập bí mật dữ liệu điện tử."

Đồng thời, Điều 224 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 cũng quy định các trường hợp được phép áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt như sau:

"Điều 224. Trường hợp áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt

Có thể áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt đối với các trường hợp:

1. Tội xâm phạm an ninh quốc gia, tội phạm về ma túy, tội phạm về tham nhũng, tội khủng bố, tội rửa tiền;

2. Tội phạm khác có tổ chức thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng."

Như vậy, cán bộ điều tra có thể áp dụng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt như ghi âm, ghi hình bí mật trong quá trình điều tra. Tuy nhiên, giai đoạn có thể áp dụng các biện pháp này là sau khi khởi tố vụ án, đồng thời phải được áp dụng trong những trường hợp nhất định như trên, không thể áp dụng vào bất kỳ trường hợp nào.

Cán bộ điều tra có quyền áp dụng các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt như ghi âm bí mật trong quá trình điều tra hay không? (Hình từ Internet)

Ai có thẩm quyền yêu cầu áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt?

Tại khoản 1, khoản 2 Điều 25 Thông tư liên tịch 04/2018/TTLT-VKSNDTC-BCA-BQP có quy định liên quan đến quyết định, phê chuẩn áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt như sau:

"Điều 25. Quyết định, phê chuẩn áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt

1. Trong thời hạn 24 giờ, kể từ khi ra quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt theo quy định tại Điều 223 và Điều 224 Bộ luật Tố tụng hình sự, Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự cấp quân khu trở lên phải có hồ sơ đề nghị Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.

2. Trong thời hạn 03 ngày, kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị của Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự cấp quân khu trở lên, Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp phải ra quyết định phê chuẩn hoặc không phê chuẩn hoặc có văn bản yêu cầu Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự cấp quân khu trở lên bổ sung chứng cứ, tài liệu để xét phê chuẩn quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt."

Dựa vào quy định trên, có thể thấy Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự cấp quân khu trở lên là người được quyền nộp hồ sơ đề nghị phê chuẩn quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt.

Đồng thời, khoản 3 Điều này cũng quy định thành phần hồ sơ đề nghị xét phê chuẩn quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt gồm:

- Văn bản đề nghị xét phê chuẩn nêu rõ lý do, căn cứ áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt và các thông tin, tài liệu cần thiết thu thập khi áp dụng biện pháp này;

- Quyết định áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt của Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự cấp quân khu trở lên theo quy định tại khoản 2 Điều 225 Bộ luật Tố tụng hình sự;

- Các tài liệu khác là căn cứ để Thủ trưởng Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan điều tra quân sự cấp quân khu trở lên đề nghị xét phê chuẩn.

Các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt có thể được áp dụng trong thời gian tối đa là bao lâu?

Căn cứ Điều 226 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 có quy định về thời hạn áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt cụ thể như sau:

"Điều 226. Thời hạn áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt

1. Thời hạn áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt không quá 02 tháng kể từ ngày Viện trưởng Viện kiểm sát phê chuẩn. Trường hợp phức tạp có thể gia hạn nhưng không quá thời hạn điều tra theo quy định của Bộ luật này.

2. Chậm nhất là 10 ngày trước khi hết thời hạn áp dụng biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt, nếu xét thấy cần gia hạn thì Thủ trưởng Cơ quan điều tra đã ra quyết định áp dụng phải có văn bản đề nghị Viện trưởng Viện kiểm sát đã phê chuẩn xem xét, quyết định việc gia hạn."

Như vậy, trường hợp được Viện trưởng Viện kiểm sát phê chuẩn, các biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt được áp dụng không quá 02 tháng kể từ ngày phê chuẩn.