Bị tai nạn trên đường từ công ty về nhà có được xem là tai nạn lao động không? Công ty có phải hỗ trợ gì cho NLĐ bị tai nạn không?

Nội dung chính

• Điều kiện để hưởng chế độ tai nạn lao động khi bị tai nạn trên đường đi làm về?
• Người lao động không được hưởng chế độ từ người sử dụng lao động khi bị tai nạn lao động trong trường hợp nào?
• Người lao động bị tai nạn từ công ty về nhà thì có được công ty hỗ trợ chi phí gì không?

Điều kiện để hưởng chế độ tai nạn lao động khi bị tai nạn trên đường đi làm về?

Theo khoản 8 Điều 3 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015 đưa ra khái niệm về tai nạn lao động như sau:

“Điều 3. Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

…

8. Tai nạn lao động là tai nạn gây tổn thương cho bất kỳ bộ phận, chức năng nào của cơ thể hoặc gây tử vong cho người lao động, xảy ra trong quá trình lao động, gắn liền với việc thực hiện công việc, nhiệm vụ lao động.”

Điều kiện để người lao động được hưởng chế độ tai nạn lao động khi bị tai nạn phải đáp ứng các điều kiện được quy định tại Điều 45 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015, cụ thể như sau:

- Người lao động tham gia bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;

- Bị tai nạn thuộc một trong các trường hợp sau đây:

+ Tại nơi làm việc và trong giờ làm việc, kể cả khi đang thực hiện các nhu cầu sinh hoạt cần thiết tại nơi làm việc hoặc trong giờ làm việc mà Bộ luật lao động và nội quy của cơ sở sản xuất, kinh doanh cho phép, bao gồm nghỉ giải lao, ăn giữa ca, ăn bồi dưỡng hiện vật, làm vệ sinh kinh nguyệt, tắm rửa, cho con bú, đi vệ sinh;

+ Ngoài nơi làm việc hoặc ngoài giờ làm việc khi thực hiện công việc theo yêu cầu của người sử dụng lao động hoặc người được người sử dụng lao động ủy quyền bằng văn bản trực tiếp quản lý lao động;

+ Trên tuyến đường đi từ nơi ở đến nơi làm việc hoặc từ nơi làm việc về nơi ở trong khoảng thời gian và tuyến đường hợp lý;

- Suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên do bị tai nạn quy định tại khoản 1 Điều 45 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015;

- Người lao động không được hưởng chế độ do Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp chi trả nếu thuộc một trong các nguyên nhân quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015.

Như vậy, theo quy định trên, người lao động có tham gia bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định bị tai nạn lao động trên tuyến đường từ nơi ở đến nơi làm việc hoặc từ nơi làm việc về nơi ở trong khoảng thời gian và tuyến đường hợp lý thì thuộc trường hợp được hưởng chế độ tai nạn lao động. Tuy nhiên, pháp luật hiện nay không có quy định cụ thể về “khoảng thời gian và tuyến đường hợp lý” mà sẽ phụ thuộc vào trách nhiệm điều tra, đánh giá của Đoàn Điều tra tai nạn lao động theo quy định. Nếu bạn được kết luận là bị tai nạn lao động thì sẽ được chế độ tai nạn lao động.

Chế độ khi bị tai nạn lao động

Người lao động không được hưởng chế độ từ người sử dụng lao động khi bị tai nạn lao động trong trường hợp nào?

Bị tai nạn lao động thuộc các trường hợp quy định tại Điều 40 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015 thì người lao động sẽ không được hưởng chế độ tai nạn lao động từ người sử dụng lao động, cụ thể như sau:

“Điều 40. Trường hợp người lao động không được hưởng chế độ từ người sử dụng lao động khi bị tai nạn lao động

1. Người lao động không được hưởng chế độ từ người sử dụng lao động quy định tại Điều 38 và Điều 39 của Luật này nếu bị tai nạn thuộc một trong các nguyên nhân sau:

a) Do mâu thuẫn của chính nạn nhân với người gây ra tai nạn mà không liên quan đến việc thực hiện công việc, nhiệm vụ lao động;

b) Do người lao động cố ý tự hủy hoại sức khỏe của bản thân;

c) Do sử dụng ma túy, chất gây nghiện khác trái với quy định của pháp luật.

2. Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định chi tiết Điều này.”

Căn cứ quy định trên, người lao động nếu thuộc vào một trong các trường hợp kể trên sẽ không được hưởng chế độ tai nạn lao động từ người sử dụng lao động.

Người lao động bị tai nạn từ công ty về nhà thì có được công ty hỗ trợ chi phí gì không?

Căn cứ khoản 2 Điều 39 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015 có quy định về trách nhiệm của người sử dụng lao động về bồi thường, trợ cấp trong những trường hợp đặc thù khi người lao động bị tai nạn lao động, trong đó quy định rõ về trường hợp người lao động bị tai nạn khi đi từ nơi làm việc về nơi ở theo tuyến đường và thời gian hợp lý, cụ thể:

"Trường hợp người lao động bị tai nạn khi đi từ nơi ở đến nơi làm việc hoặc từ nơi làm việc về nơi ở theo tuyến đường và thời gian hợp lý, nếu do lỗi của người khác gây ra hoặc không xác định được người gây ra tai nạn thì người sử dụng lao động trợ cấp cho người lao động theo quy định tại khoản 5 Điều 38 của Luật này."

Công văn 2704/LĐTBXH-ATLĐ năm 2019 cũng có hướng dẫn cụ thể trường hợp này như sau:

"Để có cơ sở giải quyết chế độ tai nạn khi đi từ nơi ở đến nơi làm việc hoặc từ nơi làm việc đến nơi ở cần căn cứ vào biên bản điều tra tai nạn lao động. Căn cứ vào biên bản điều tra tai nạn nêu trên, trường hợp xác định người lao động bị tai nạn khi đi từ nơi ở đến nơi làm việc hoặc từ nơi làm việc đến nơi ở theo tuyến đường và thời gian hợp lý, nếu do lỗi của người khác gây ra hoặc không xác định được người gây ra tai nạn thì người sử dụng lao động trợ cấp cho người lao động theo quy định tại Khoản 2 Điều 39 Luật An toàn vệ sinh lao động. Luật An toàn, vệ sinh lao động không quy định bắt buộc người sử dụng lao động phải chi trả chi phí y tế, tiền lương trong thời gian điều trị tại trường hợp tai nạn nêu trên."

Theo đó đối với trường hợp người lao động bị tai nạn khi đi từ nơi làm việc về nơi ở theo tuyến đường và thời gian hợp lý thì người sử dụng lao động trợ cấp cho người lao động, tuy nhiên nó không mang tính bắt buộc, không thuộc về trách nhiệm của người sử dụng lao động. Cho nên tùy thuộc vào chính sách của công ty bạn mà bạn có được công ty trợ cấp, hỗ trợ chi phí hay không.