Bắt người nhưng không có lệnh, đánh trả lại có phải là tội chống người thi hành công vụ hay không?

Nội dung chính

• Trường hợp nào thì được phép bắt người không cần lệnh?
• Bắt người nhưng không có lệnh, đánh trả lại có phải là tội chống người thi hành công vụ không?
• Chống người thi hành công vụ có thể bị phạt mấy năm tù?

Trường hợp nào thì được phép bắt người không cần lệnh?

Căn cứ Điều 111 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về bắt người phạm tội quả tang như sau:

"Điều 111. Bắt người phạm tội quả tang

1. Đối với người đang thực hiện tội phạm hoặc ngay sau khi thực hiện tội phạm mà bị phát hiện hoặc bị đuổi bắt thì bất kỳ người nào cũng có quyền bắt và giải ngay người bị bắt đến cơ quan Công an, Viện kiểm sát hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất. Các cơ quan này phải lập biên bản tiếp nhận và giải ngay người bị bắt hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

2. Khi bắt người phạm tội quả tang thì người nào cũng có quyền tước vũ khí, hung khí của người bị bắt.

3. Trường hợp Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an phát hiện bắt giữ, tiếp nhận người phạm tội quả tang thì thu giữ, tạm giữ vũ khí, hung khí và bảo quản tài liệu, đồ vật có liên quan, lập biên bản bắt giữ người, lấy lời khai ban đầu, bảo vệ hiện trường theo quy định của pháp luật; giải ngay người bị bắt hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền."

Và Điều 112 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về bắt người đang bị truy nã như sau:

"Điều 112. Bắt người đang bị truy nã

1. Đối với người đang bị truy nã thì bất kỳ người nào cũng có quyền bắt và giải ngay người bị bắt đến cơ quan Công an, Viện kiểm sát hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất. Các cơ quan này phải lập biên bản tiếp nhận và giải ngay người bị bắt hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

2. Khi bắt người đang bị truy nã thì người nào cũng có quyền tước vũ khí, hung khí của người bị bắt.

3. Trường hợp Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an phát hiện bắt giữ, tiếp nhận người đang bị truy nã thì thu giữ, tạm giữ vũ khí, hung khí và bảo quản tài liệu, đồ vật có liên quan, lập biên bản bắt giữ người, lấy lời khai ban đầu; giải ngay người bị bắt hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền."

Theo đó, hai trường hợp này bất kỳ người nào cũng có quyền bắt và giải ngay người bị bắt đến cơ quan Công an, Viện kiểm sát hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất. Và chỉ cần lập biên bản tiếp nhận chứ không cần lệnh bắt người.

Bắt người nhưng không có lệnh, đánh trả lại có phải là tội chống người thi hành công vụ hay không? (Hình từ Internet)

Bắt người nhưng không có lệnh, đánh trả lại có phải là tội chống người thi hành công vụ không?

Theo Điều 3 Nghị định 208/2013/NĐ-CP quy định như sau:

"Điều 3. Giải thích từ ngữ

...

Người thi hành công vụ là cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ lực lượng vũ trang nhân dân được cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân có thẩm quyền giao thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật và được pháp luật bảo vệ nhằm phục vụ lợi ích của Nhà nước, nhân dân và xã hội.

Hành vi chống người thi hành công vụ là hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc không chấp hành hiệu lệnh, yêu cầu của người thi hành công vụ hoặc có hành vi khác nhằm cản trở người thi hành công vụ thực hiện nhiệm vụ được giao hoặc ép buộc người thi hành công vụ không thực hiện nhiệm vụ được giao.

Pháp luật hình sự đã quy định rằng, khi bắt người thì người thi hành công vụ phải đọc lệnh bắt, giải thích lệnh, quyền và nghĩa vụ của người bị bắt và phải lập biên bản về việc bắt."

Tuy nhiên đối với hành vi “Bắt người phạm tội quả tang” và “Bắt người đang bị truy nã” được quy định bắt giữ người không cần có lệnh bắt. Như vậy, nếu việc bắt người nêu trên là không có căn cứ thì không thể xem là chống người thi hành công vụ được.

Chống người thi hành công vụ có thể bị phạt mấy năm tù?

Căn cứ Điều 330 Bộ luật Hình sự 2015 quy định tội chống người thi hành công vụ như sau:

"Điều 330. Tội chống người thi hành công vụ

1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác cản trở người thi hành công vụ thực hiện công vụ của họ hoặc ép buộc họ thực hiện hành vi trái pháp luật, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Có tổ chức;

b) Phạm tội 02 lần trở lên;

c) Xúi giục, lôi kéo, kích động người khác phạm tội;

d) Gây thiệt hại về tài sản 50.000.000 đồng trở lên;

đ) Tái phạm nguy hiểm."

Theo đó, chống người thi hành công vụ có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. Nặng hơn thì phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.