Người lao động đóng trùng bảo hiểm xã hội thì có được hoàn trả tiền bảo hiểm xã hội đã đóng trùng hay không?

Nội dung chính

• Làm việc tại hai công ty thì đóng bảo hiểm xã hội ở công ty nào?
• Người lao động đóng trùng bảo hiểm xã hội thì có được hoàn trả tiền bảo hiểm xã hội đã đóng trùng hay không?
• Cơ quan bảo hiểm xã hội xử lý các sổ bảo hiểm xã hội trùng theo nguyên tắc nào?

Làm việc tại hai công ty thì đóng bảo hiểm xã hội ở công ty nào?

Căn cứ khoản 4 Điều 85 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định như sau:

Mức đóng và phương thức đóng của người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc

...

4. Người lao động quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 2 của Luật này mà giao kết hợp đồng lao động với nhiều người sử dụng lao động thì chỉ đóng bảo hiểm xã hội theo quy định tại khoản 1 Điều này đối với hợp đồng lao động giao kết đầu tiên.

Theo đó người lao động giao kết hợp đồng lao động với nhiều người sử dụng lao động thì chỉ đóng bảo hiểm xã hội theo quy định đối với hợp đồng lao động giao kết đầu tiên.

Người lao động đóng trùng bảo hiểm xã hội thì có được hoàn trả tiền bảo hiểm xã hội đã đóng trùng hay không? (Hình từ Internet)

Người lao động đóng trùng bảo hiểm xã hội thì có được hoàn trả tiền bảo hiểm xã hội đã đóng trùng hay không?

Căn cứ tại điểm 2.5 khoản 2 Điều 2 Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; cấp sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017 quy định như sau:

Giải thích từ ngữ

...

2. Giải thích từ ngữ

...

2.5. Hoàn trả: là việc cơ quan BHXH chuyển trả lại số tiền được xác định không phải tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN hoặc đóng thừa khi ngừng giao dịch với cơ quan BHXH; đóng trùng cho cơ quan, đơn vị, cá nhân đã nộp cho cơ quan BHXH.

...

Căn cứ tiết e điểm 3.1 khoản 3 Điều 43 Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; cấp sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017 (được sửa đổi bởi khoản 67 Điều 1 Quyết định 505/QĐ-BHXH năm 2020) về hoàn trả tiền bảo hiểm xã hội, cụ thể như sau:

Quản lý tiền thu

...

3. Hoàn trả

3.1. Các trường hợp hoàn trả

...

e) Trường hợp một người có từ 02 sổ BHXH trở lên có thời gian đóng BHXH, BHTN trùng nhau thì cơ quan BHXH thực hiện hoàn trả cho người lao động số tiền đơn vị và người lao động đã đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất và số tiền đã đóng vào quỹ BHTN (bao gồm cả số tiền thuộc trách nhiệm đóng BHXH, BHTN của người sử dụng lao động), không bao gồm tiền lãi. Cơ quan BHXH quản lý nơi người lao động đang làm việc hoặc đang sinh sống thực hiện hoàn trả cho người lao động theo quy định tại Khoản 2 Điều 46.

Theo đó, trường hợp một người có từ 02 sổ bảo hiểm xã hội trở lên có thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp trùng nhau thì cơ quan bảo hiểm xã hội thực hiện hoàn trả cho người lao động số tiền đơn vị và người lao động đã đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất và số tiền đã đóng vào quỹ bảo hiểm thất nghiệp (bao gồm cả số tiền thuộc trách nhiệm đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp của người sử dụng lao động), không bao gồm tiền lãi.

Cơ quan bảo hiểm xã hội quản lý nơi người lao động đang làm việc hoặc đang sinh sống thực hiện hoàn trả cho người lao động theo quy định.

Như vậy, bạn sẽ được cơ quan bảo hiểm xã hội quản lý nơi bạn đang làm việc hoặc đang sinh sống thực hiện hoàn trả theo quy định.

Cơ quan bảo hiểm xã hội xử lý các sổ bảo hiểm xã hội trùng theo nguyên tắc nào?

Căn cứ Mục I Công văn 3663/BHXH – THU năm 2014 hướng dẫn Các nguyên tắc xử lý liên quan đến gộp sổ bảo hiểm xã hội, cụ thể thực hiện theo nguyên tắc sau:

- Người lao động nộp sổ bảo hiểm xã hội cấp trùng cho đơn vị đang làm việc hoặc đơn vị tham gia bảo hiểm xã hội sau cùng đã chốt sổ, để lập hồ sơ và chuyển cho cơ quan bảo hiểm xã hội gộp sổ. Trường hợp đơn vị tham gia bảo hiểm xã hội cuối cùng giải thể, hoặc người lao động đã chốt sổ nghỉ việc và hiện tại không tham gia bảo hiểm xã hội, thì người lao động nộp hồ sơ tại cơ quan bảo hiểm xã hội, nơi đơn vị cuối cùng đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội để gộp sổ.

- Gộp tất cả dữ liệu đóng bảo hiểm xã hội chưa hưởng về sổ gốc, là sổ có quá trình tham gia bảo hiểm xã hội sớm nhất nhưng chưa hưởng (hoặc chưa hưởng hết) trợ cấp 1 lần, trợ cấp thất nghiệp và giữ lại số sổ đó để tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội; thu hồi và hủy các sổ (và số sổ) cấp trùng.

+ Nếu quá trình tham gia bảo hiểm xã hội đầu tiên được quản lý bằng số sổ tạm, hoặc sổ không được người lao động thừa nhận thì số sổ bảo hiểm xã hội liền kề sau đó là số sổ gốc.

+ Trường hợp người lao động có sổ bảo hiểm xã hội đang hưởng trợ cấp thường xuyên thì giữ lại sổ đó làm sổ gốc.

- Đối với những sổ gộp có thời gian đóng trùng bảo hiểm xã hội, khi gộp sổ thì giữ lại sổ có thời gian đóng trùng bảo hiểm xã hội theo thứ tự ưu tiên như sau:

+ Sổ có thời gian đóng bảo hiểm xã hội ở tỉnh thành phố khác, nếu người lao động muốn giảm trùng quá trình này, thì yêu cầu người lao động liên hệ bảo hiểm xã hội tỉnh thành phố đó để giảm trùng và chốt lại sổ;

+ Sổ đang hưởng chế độ hưu trí;

+ Sổ đã và đang hưởng chế độ Tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp;

+ Sổ đã hưởng trợ cấp 1 lần nhưng còn bảo hiểm xã hội thất nghiệp chưa hưởng;

+ Sổ đã hưởng trợ cấp thất nghiệp nhưng còn bảo hiểm xã hội 1 lần chưa hưởng;

+ Sổ có thời gian tham gia bảo hiểm xã hội với mức lương cao hơn.

- Sổ bảo hiểm xã hội mà người lao động đã hưởng các chế độ trợ cấp, thì xác nhận dữ liệu đã hưởng tương ứng với các phương án theo quy định, quá trình còn lại chưa hưởng chế độ trợ cấp thì vẫn được bảo lưu.

- Trường hợp người lao động cam kết không thừa nhận quá trình tham gia bảo hiểm xã hội thì phải trình bày rõ trong Đơn đề nghị (mẫu D01-TS). Cán bộ xử lý nghiệp vụ khóa dữ liệu quá trình đóng bảo hiểm xã hội bằng phương án KB, KT và lập biên bản hủy sổ tại mục “Hủy có nhiều sổ”. Đơn đề nghị của người lao động có phê duyệt của Ban Giám đốc bảo hiểm xã hội quận, huyện hoặc Lãnh đạo phòng Thu bảo hiểm xã hội Thành phố để thay thế cho sổ thu hồi. Trường hợp đặc biệt phải phục hồi lại quá trình đã khóa phương án KB, KT, thì chỉ được thực hiện khi có sự phê duyệt (nơi đã khóa dữ liệu trước đây) của Ban Giám đốc bảo hiểm xã hội quận, huyện hoặc lãnh đạo phòng chức năng của Thành phố và đúng theo quy trình phục hồi số sổ đã hủy.

- Người lao động có quá trình tham gia bảo hiểm xã hội trùng nhau thì phải giảm quá trình trùng tương ứng, kể cả sổ có thời gian chưa hưởng chế độ mà trùng với sổ có thời gian đã hưởng trợ cấp 1 lần, trợ cấp thất nghiệp cũng phải giảm trùng đến tháng liền kề của sổ đã hưởng trước đó, khi giảm trùng thì phải thu hồi số tiền trợ cấp bảo hiểm xã hội đã hưởng (nếu có).

- Khi gộp sổ bảo hiểm xã hội có quá trình tham gia bảo hiểm xã hội trùng nhau và đã hưởng trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp, nếu quá trình đóng bảo hiểm xã hội trùng, dùng để tính thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp (3 tháng, 6 tháng hoặc 9 tháng ...) Thì yêu cầu người lao động phải nộp trả lại số tiền bảo hiểm thất nghiệp đã hưởng trước khi giảm trùng.

- Người lao động đã dùng hồ sơ của người khác để tham gia bảo hiểm xã hội và hưởng các chế độ trợ cấp bảo hiểm xã hội, nếu còn quá trình chưa hưởng thì sau khi đơn vị (hoặc người lao động) nộp hồ sơ điều chỉnh theo đúng quy định, cơ quan bảo hiểm xã hội thực hiện điều chỉnh hồ sơ về nhân thân đúng và thông báo cho các nơi đã giải quyết chế độ cập nhật nhân thân đúng thông qua Bộ phận chế độ bảo hiểm xã hội.

- Quá trình tham gia bảo hiểm xã hội đã hưởng chế độ, nhưng do quận, huyện khác quản lý thì không nhập dữ liệu đó về. Nếu dữ liệu gốc do đơn vị mình quản lý thì xác nhận dữ liệu theo phương án CT, TT (nếu có).

- Quá trình tham gia bảo hiểm xã hội mà người lao động cam kết không thừa nhận, nhưng do quận, huyện khác quản lý thì phải nhập dữ liệu đó về để khóa phương án KB, KT.

- Thời gian đóng trùng bảo hiểm xã hội hoặc đóng tiếp bảo hiểm xã hội sau khi có quyết định hưởng hưu trí, được giải quyết trên nguyên tắc gộp quá trình về sổ gốc, hoàn trả lại quá trình đóng trùng hoặc quá trình đóng tiếp bảo hiểm xã hội, kể từ thời gian người lao động chính thức hưởng lương hưu trở về sau và tính lại lương hưu.