Lương cơ sở 2.34 triệu đã là điểm dừng để thực hiện cải cách tiền lương trong thời gian tới đúng không?
Lương cơ sở 2.34 triệu có phải là điểm dừng để thực hiện cải cách tiền lương trong thời gian tới không?
Theo Kết luận 83-KL/TW năm 2024, Bộ Chính trị đã kết luận việc triển khai thực hiện cải cách tiền lương theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang có nhiều khó khăn, vướng mắc, bất cập.
Bộ Chính trị đã có yêu cầu đối với Ban Kinh tế Trung ương chủ trì sơ kết việc thực hiện Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018, trong đó phối hợp với Ban cán sự đảng Bộ Nội vụ và các ban, bộ, ngành có liên quan nghiên cứu đánh giá sự phù hợp, tính khả thi và đề xuất việc thực hiện 5 bảng lương và 9 chế độ phụ cấp mới của khu vực công cho phù hợp để trình Trung ương xem xét sau năm 2026 khi Bộ Chính trị ban hành và triển khai thực hiện hệ thống Danh mục vị trí việc làm trong hệ thống chính trị (Căn cứ tại tiểu mục 5.2 Mục 5 Kết luận 83-KL/TW năm 2024).
Theo Kế hoạch thực hiện Kết luận 83-KL/TW năm 2024 và Nghị quyết 142/2024/QH15 về cải cách tiền lương, điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội do Thủ tướng Chính phủ ban hành kèm theo Quyết định 918/QĐ-TTg năm 2024, Bộ Nội vụ phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương, các bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu đánh giá, sơ kết Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 cho phù hợp với thực tiễn để trình Trung ương xem xét, quyết định, thời gian hoàn thành trong năm 2026.
Theo đó, nếu không có gì thay đổi và tình hình phù hợp thì sau năm 2026 sẽ trình Trung ương xem xét đề xuất việc thực hiện 5 bảng lương và 9 chế độ phụ cấp mới của khu vực công.
Một trong những yếu tố xây dựng bảng lương mới theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 là bãi bỏ mức lương cơ sở và hệ số lương.
Như vậy, mức lương cơ sở 2.34 triệu đồng/tháng liệu có phải là điểm dừng để cải cách tiền lương hay vẫn sẽ tiếp tục được tăng sẽ phụ thuộc vào 02 phương án sau đây:
- Mức lương cơ sở khác thay thế mức lương cơ sở 2.34
Trước 2026 mức lương cơ sở 2.34 triệu đồng/tháng có thể thay đổi bằng một mức khác phụ thuộc vào Chính phủ điều chỉnh sau khi báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định phù hợp khả năng ngân sách nhà nước, chỉ số giá tiêu dùng và tốc độ tăng trưởng kinh tế của đất nước (khoản 3 Điều 3 Nghị định 73/2024/NĐ-CP).
Lúc đó, mức lương cơ sở 2.34 triệu sẽ được điều chỉnh sao cho phù hợp khả năng ngân sách nhà nước, chỉ số giá tiêu dùng và tốc độ tăng trưởng kinh tế của đất nước.
- Lương cơ bản thay thế mức lương cơ sở 2.34
+ Mức lương cơ bản có thể sẽ được đề xuất sau năm 2026 cùng với đề xuất việc thực hiện 5 bảng lương mới của khu vực công.
+ Ban Kinh tế Trung ương sẽ chủ trì sơ kết việc thực hiện Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 phối hợp với Ban cán sự đảng Bộ Nội vụ và các ban, bộ, ngành có liên quan nghiên cứu đánh giá sự phù hợp, tính khả thi và phù hợp để trình Trung ương xem xét vấn đề này.
Trong trường hợp được thông qua thì cán bộ, công chức viên chức và lực lượng vũ trang sẽ được xây dựng 05 bảng lương mới theo tinh thần Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018, một trong những yếu tố xây dựng bảng lương mới là bãi bỏ mức lương cơ sở và hệ số lương, xây dựng mức lương cơ bản bằng số tiền cụ thể trong bảng lương mới.
Lúc này có thể coi mức lương cơ sở 2.34 là điểm dừng, việc bãi bỏ lương cơ sở được coi là điều cần thiết để thực hiện cải cách tiền lương. Khi đó lương cơ bản sẽ được quy định bằng số tiền cụ thể trong bảng lương mới.
Tiếp tục tăng lương cơ sở sau đợt tăng 30% trong thời gian chờ cải cách tiền lương nữa không?
Lương cơ sở 2.34 triệu đã là điểm dừng để thực hiện cải cách tiền lương trong thời gian tới đúng không? (Hình từ Internet)
Lý do khách quan cần thực hiện cải cách tiền lương là gì?
Căn cứ Mục 3 Phần 1 Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 có nêu:
I- TÌNH HÌNH VÀ NGUYÊN NHÂN
...
3. Những hạn chế, bất cập nêu trên có nguyên nhân khách quan từ nội lực nền kinh tế còn yếu, chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động, hiệu quả và sức cạnh tranh còn thấp; tích luỹ còn ít, nguồn lực nhà nước còn hạn chế... nhưng nguyên nhân chủ quan là chủ yếu. Việc thể chế hoá các chủ trương của Đảng về chính sách tiền lương còn chậm, chưa có nghiên cứu căn bản và toàn diện về chính sách tiền lương trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị còn cồng kềnh; chức năng, nhiệm vụ còn chồng chéo, hiệu lực, hiệu quả hoạt động chưa cao. Số đơn vị sự nghiệp công lập tăng nhanh, số người hưởng lương, phụ cấp từ ngân sách nhà nước còn quá lớn. Việc xác định vị trí việc làm còn chậm, chưa thực sự là cơ sở để xác định biên chế, tuyển dụng, đánh giá cán bộ, công chức, viên chức và trả lương. Việc thanh tra, kiểm tra, giám sát, hệ thống thông tin thị trường lao động, tiền lương, năng lực thương lượng về tiền lương của người lao động trong ký kết hợp đồng lao động và vai trò của tổ chức công đoàn trong các thoả ước lao động tập thể còn hạn chế. Công tác hướng dẫn, tuyên truyền về chính sách tiền lương chưa tốt, dẫn đến việc xây dựng và thực hiện một số chính sách còn chưa tạo được đồng thuận cao.
Theo đó, những hạn chế, bất cập trong chính sách tiền lương hiện hành có nguyên nhân khách quan từ nội lực nền kinh tế còn yếu, chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động, hiệu quả và sức cạnh tranh còn thấp; tích luỹ còn ít, nguồn lực nhà nước còn hạn chế.
Ngoài việc bỏ hệ số lương và mức lương cơ sở thì cải cách tiền lương còn xây dựng bảng lương mới dựa trên những yếu tố nào?
Theo điểm c khoản 3.1 Mục II Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 quy định thì ngoài yếu tố bãi bỏ mức lương cơ sở và hệ số lương hiện nay, xây dựng mức lương cơ bản bằng số tiền cụ thể trong bảng lương mới thì các yếu tố xây dựng bảng lương mới bao gồm:
- Thực hiện thống nhất chế độ hợp đồng lao động theo quy định của Bộ luật Lao động (hoặc hợp đồng cung cấp dịch vụ) đối với những người làm công việc thừa hành, phục vụ (yêu cầu trình độ đào tạo dưới trung cấp), không áp dụng bảng lương công chức, viên chức đối với các đối tượng này.
- Xác định mức tiền lương thấp nhất của công chức, viên chức trong khu vực công là mức tiền lương của người làm công việc yêu cầu trình độ đào tạo trung cấp (bậc 1) không thấp hơn mức tiền lương thấp nhất của lao động qua đào tạo trong khu vực doanh nghiệp.
- Mở rộng quan hệ tiền lương làm căn cứ để xác định mức tiền lương cụ thể trong hệ thống bảng lương, từng bước tiệm cận với quan hệ tiền lương của khu vực doanh nghiệp phù hợp với nguồn lực của Nhà nước.
- Hoàn thiện chế độ nâng bậc lương thường xuyên và nâng bậc lương trước thời hạn đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang phù hợp với quy định của bảng lương mới.