Hệ điều hành là gì? Các hệ điều hành trên máy tính và ví dụ cụ thể? Có phải bồi thường thiệt hại khi làm hư máy tính của công ty không?
Hệ điều hành là gì? Các hệ điều hành trên máy tính và ví dụ cụ thể?
Hệ điều hành (Operating System - OS) là phần mềm hệ thống quản lý tài nguyên phần cứng và phần mềm của máy tính, đồng thời cung cấp các dịch vụ chung cho các chương trình máy tính. Nó đóng vai trò trung gian giữa người dùng và phần cứng máy tính, giúp quản lý các tác vụ như đầu vào, đầu ra, và cấp phát bộ nhớ.
- Có nhiều loại hệ điều hành khác nhau, phổ biến nhất là:
+ Windows: Được sử dụng rộng rãi trên máy tính cá nhân và trong môi trường doanh nghiệp.
+ MacOS: Hệ điều hành dành riêng cho các sản phẩm của Apple như MacBook và iMac.
+ Linux: Một hệ điều hành mã nguồn mở, phổ biến trong cả môi trường công nghiệp và cá nhân.
- Trên điện thoại di động, hai hệ điều hành phổ biến nhất là:
+ Android: Được phát triển bởi Google, chiếm thị phần lớn nhất trên thị trường điện thoại di động.
+ iOS: Được phát triển bởi Apple, chạy trên các thiết bị như iPhone và iPad.
- Có nhiều hệ điều hành khác nhau được sử dụng trên máy tính, mỗi hệ điều hành có những đặc điểm và ưu điểm riêng. Dưới đây là các hệ điều hành trên máy tính phổ biến:
+ Windows: Được phát triển bởi Microsoft, Windows là hệ điều hành phổ biến nhất trên thế giới, được sử dụng rộng rãi trong cả môi trường cá nhân và doanh nghiệp. Phiên bản mới nhất là Windows 11.
+ MacOS: Được phát triển bởi Apple, macOS là hệ điều hành dành riêng cho các máy tính Mac. Nó nổi tiếng với giao diện người dùng thân thiện và tích hợp tốt với các sản phẩm khác của Apple.
+ Linux: Là một hệ điều hành mã nguồn mở, Linux có nhiều phiên bản khác nhau như Ubuntu, Fedora, và CentOS. Linux thường được sử dụng trong môi trường máy chủ và phát triển phần mềm.
+ Chrome OS: Được phát triển bởi Google, Chrome OS là hệ điều hành nhẹ, chủ yếu dựa trên trình duyệt web Chrome. Nó thường được sử dụng trên các thiết bị Chromebook.
+ Unix: Là một hệ điều hành mạnh mẽ, Unix thường được sử dụng trong các máy chủ và hệ thống máy tính lớn. Nhiều hệ điều hành hiện đại như macOS và Linux được phát triển dựa trên Unix.
Thông tin mang tính chất tham khảo
Hệ điều hành là gì? Các hệ điều hành trên máy tính và ví dụ cụ thể? Có phải bồi thường thiệt hại khi làm hư máy tính của công ty không? (Hình từ Internet)
Có phải bồi thường thiệt hại khi làm hư máy tính của công ty không?
Theo Điều 129 Bộ luật Lao động 2019 có quy định:
Bồi thường thiệt hại
1. Người lao động làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc có hành vi khác gây thiệt hại tài sản của người sử dụng lao động thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật hoặc nội quy lao động của người sử dụng lao động.
Trường hợp người lao động gây thiệt hại không nghiêm trọng do sơ suất với giá trị không quá 10 tháng lương tối thiểu vùng do Chính phủ công bố được áp dụng tại nơi người lao động làm việc thì người lao động phải bồi thường nhiều nhất là 03 tháng tiền lương và bị khấu trừ hằng tháng vào lương theo quy định tại khoản 3 Điều 102 của Bộ luật này.
2. Người lao động làm mất dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động hoặc tài sản khác do người sử dụng lao động giao hoặc tiêu hao vật tư quá định mức cho phép thì phải bồi thường thiệt hại một phần hoặc toàn bộ theo thời giá thị trường hoặc nội quy lao động; trường hợp có hợp đồng trách nhiệm thì phải bồi thường theo hợp đồng trách nhiệm; trường hợp do thiên tai, hỏa hoạn, địch họa, dịch bệnh nguy hiểm, thảm họa, sự kiện xảy ra khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép thì không phải bồi thường.
Theo đó, nếu người lao động làm hư hỏng máy tính của công ty thì có trách nhiệm phải bồi thường.
- Người lao động phải bồi thường nhiều nhất là 03 tháng tiền lương và bị khấu trừ hằng tháng vào lương nếu thiệt hại không nghiêm trọng do sơ suất với giá trị không quá 10 tháng lương tối thiểu vùng
- Trường hợp thiệt hại gây ra do làm mất máy tính của người sử dụng lao động do người sử dụng lao động giao hoặc tiêu hao vật tư quá định mức cho phép thì phải bồi thường thiệt hại một phần hoặc toàn bộ theo thời giá thị trường hoặc nội quy lao động;
Trường hợp có hợp đồng trách nhiệm thì phải bồi thường theo hợp đồng trách nhiệm;
- Không phải bồi thường khi có lý do bất khả kháng hay các sự kiện khách quan khác (thiên tai, hỏa hoạn, thảm họa...) không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép.
Bồi thường thiệt hại bằng cách khấu trừ tiền lương có được không?
Theo khoản 3 Điều 102 Bộ luật Lao động 2019 quy định thì người sử dụng lao động chỉ được khấu trừ tiền lương của người lao động để bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động theo quy định tại Điều 129 Bộ luật Lao động 2019.
Người lao động có quyền được biết lý do khấu trừ tiền lương của mình.
Mức khấu trừ tiền lương hằng tháng không được quá 30% tiền lương thực trả hằng tháng của người lao động sau khi trích nộp các khoản bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, thuế thu nhập cá nhân.