Hành vi ngược đãi người lao động có phải là hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động không?

Nội dung chính

• Hành vi ngược đãi người lao động được hiểu như thế nào?
• Hành vi ngược đãi người lao động có bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động không?
• Mức xử phạt đối với hành vi ngược đãi người lao động nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự là bao nhiêu?
• Chủ nhà có hành vi ngược đãi thì người giúp việc gia đình có nghĩa vụ gì?

Hành vi ngược đãi người lao động được hiểu như thế nào?

Hiện nay pháp luật chưa có quy định rõ về hành vi ngược đãi người lao động nhưng theo Bộ luật Lao động 2019 và các văn bản hướng dẫn thì ta có thể hiểu hành vi ngược đãi người lao động được xem là các hành vi như ngược đãi về cơ thể, lời nó hoặc cảm xúc nhằm gây ra những tổn thương, sang chấn tâm lý cho người lao động.

Hành vi ngược đãi người lao động có phải là hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động không? (Hình từ Internet)

Hành vi ngược đãi người lao động có bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động không?

Căn cứ Điều 8 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:

Các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động

1. Phân biệt đối xử trong lao động.

2. Ngược đãi người lao động, cưỡng bức lao động.

3. Quấy rối tình dục tại nơi làm việc.

4. Lợi dụng danh nghĩa dạy nghề, tập nghề để trục lợi, bóc lột sức lao động hoặc lôi kéo, dụ dỗ, ép buộc người học nghề, người tập nghề vào hoạt động trái pháp luật.

5. Sử dụng lao động chưa qua đào tạo hoặc chưa có chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia đối với nghề, công việc phải sử dụng lao động đã được đào tạo hoặc phải có chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia.

6. Lôi kéo, dụ dỗ, hứa hẹn, quảng cáo gian dối hoặc thủ đoạn khác để lừa gạt người lao động hoặc để tuyển dụng người lao động với mục đích mua bán người, bóc lột, cưỡng bức lao động hoặc lợi dụng dịch vụ việc làm, hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng để thực hiện hành vi trái pháp luật.

7. Sử dụng lao động chưa thành niên trái pháp luật.

Như vậy, hành vi ngược đãi người lao động bị nghiêm cấm trong lĩnh vực lao động.

Mức xử phạt đối với hành vi ngược đãi người lao động nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự là bao nhiêu?

Căn cứ Điều 11 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định như sau:

Vi phạm quy định về thực hiện hợp đồng lao động

1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi tạm thời chuyển người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động nhưng không báo cho người lao động trước 03 ngày làm việc hoặc không thông báo hoặc thông báo không rõ thời hạn làm tạm thời hoặc bố trí công việc không phù hợp với sức khỏe, giới tính của người lao động.

2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:

a) Bố trí người lao động làm việc ở địa điểm khác với địa điểm làm việc đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động, trừ trường hợp quy định tại Điều 29 của Bộ luật Lao động;

b) Không nhận lại người lao động trở lại làm việc sau khi hết thời hạn tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động nếu hợp đồng lao động còn thời hạn, trừ trường hợp người sử dụng lao động và người lao động có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác;

c) Chuyển người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động không đúng lý do; thời hạn hoặc không có văn bản đồng ý của người lao động theo quy định của pháp luật.

3. Phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

4. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:

a) Cưỡng bức lao động hoặc ngược đãi người lao động nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự;

b) Buộc người lao động thực hiện hợp đồng lao động để trả nợ cho người sử dụng lao động.

5. Biện pháp khắc phục hậu quả

a) Buộc người sử dụng lao động bố trí người lao động làm việc ở địa điểm đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động khi có hành vi vi phạm quy định tại điểm a khoản 2 Điều này;

b) Buộc người sử dụng lao động nhận lại người lao động trở lại làm việc sau khi hết thời hạn tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động trừ trường hợp hai bên có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác và buộc trả lương cho người lao động trong những ngày không nhận người lao động trở lại làm việc sau khi hết thời hạn tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động đối với hành vi vi phạm quy định tại điểm b khoản 2 Điều này;

c) Buộc người sử dụng lao động bố trí người lao động làm công việc đúng với hợp đồng lao động đã giao kết khi có hành vi vi phạm quy định tại điểm c khoản 2 Điều này.

Như vậy, mức xử phạt đối với hành vi ngược đãi người lao động nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự là từ 50.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng.

Chủ nhà có hành vi ngược đãi thì người giúp việc gia đình có nghĩa vụ gì?

Căn cứ Điều 164 Bộ luật Lao động 2019 quy định như sau:

Nghĩa vụ của lao động là người giúp việc gia đình

1. Thực hiện đầy đủ thỏa thuận đã giao kết trong hợp đồng lao động.

2. Phải bồi thường theo thỏa thuận hoặc theo quy định của pháp luật nếu làm hỏng, mất tài sản của người sử dụng lao động.

3. Thông báo kịp thời với người sử dụng lao động về khả năng, nguy cơ gây tai nạn, đe dọa an toàn, sức khỏe, tính mạng, tài sản của gia đình người sử dụng lao động và bản thân.

4. Tố cáo với cơ quan có thẩm quyền nếu người sử dụng lao động có hành vi ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động hoặc có hành vi khác vi phạm pháp luật.

Như vậy, trường hợp chủ nhà có hành vi ngược đãi thì người lao động là người giúp việc gia đình phải có nghĩa vụ tố cáo với cơ quan có thẩm quyền.